Broń łowiecka (dopuszczona do wykonywania polowań na podstawie odrębnych przepisów), w celu kolekcjonerskim.

W Polsce dość intensywnie rozwija się społecznie pozytywne zjawisko kolekcjonowania broni palnej. Kolekcjonerzy korzystają z prawnych możliwości, aby móc cieszyć się posiadaniem często wyjątkowych egzemplarzy broni. Broń w celu kolekcjonerskim powyżej kalibru 12 mm można posiadać wyłącznie w oparciu o konstrukcję decyzji pozwolenia na broń łowiecką (dopuszczoną do wykonywania polowań na podstawie odrębnych przepisów) w celu kolekcjonerskim. Zgodnie z art. 10 ust 4 pkt 7 ustawy o broni i amunicji: Pozwolenie na broń, wydane w celach, o których mowa w ust. 2, uprawnia do posiadania następujących rodzajów broni i amunicji do niej: 7) do celów kolekcjonerskich lub pamiątkowych – broni, o której mowa w pkt 1-6. Pozwolenie na broń, wydane w celu łowieckim uprawnia do posiadania broni dopuszczonej do wykonywania polowań na podstawie odrębnych przepisów (art. 10 ust. 4 pkt 3 ustawy o broni i amunicji). W konsekwencji tych zapisów gdy ktoś posiada pozwolenie na broń palną łowiecką w celu kolekcjonerskim (art. 10. ust. 2 pkt. 3 w zw. z art. 10 ust. 4 pkt 7 w zw. z art. 10 ust. 4 pkt 3 ustawy o broni i amunicji), może posiadać broń dopuszczoną do wykonywania polowań na podstawie odrębnych przepisów.

Broń dopuszczona do wykonywania polowania opisana jest w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie Prawa łowieckiego. W przepisach ustawy z dnia 12 października 1995 r. Prawo łowieckie nie zawiera przepisów, które określałby która broń jest dopuszczona do wykonywania polowań. Ani jeden przepis ustawy nie reguluje tej sprawy (!!!). Przepisy regulujące jaka broń może być wykorzystywania do wykonywania polowania, pojawiają się w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie w sprawie szczegółowych warunków wykonywania polowania i znakowania tusz. Sygnalizuje jedynie to, że delegacja ustawowa do wydania tego rozporządzenia zawarta w art. 43 ust. 3 Prawa łowieckiego nie deleguje kwestii broni do uregulowania w rozporządzeniu. Rozporządzenia to źródła prawa wydawane przez organy wskazane w Konstytucji, na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania, a upoważnienie powinno określać organ właściwy do wydania rozporządzenia i zakres spraw przekazanych do uregulowania oraz wytyczne dotyczące treści aktu (art. 92 ust. 1 Konstytucji). Delegacja ustawowa art. 43 ust. 3 Prawa łowieckiego brzmi tak: Minister właściwy do spraw środowiska, po zasięgnięciu opinii Polskiego Związku Łowieckiego, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki wykonywania polowania oraz znakowania, o którym mowa w art. 42c, wzór upoważnienia do wykonywania polowania indywidualnego, wzór książki ewidencji pobytu na polowaniu indywidualnym, uwzględniając istniejące polskie zwyczaje łowieckie oraz kierując się troską o bezpieczeństwo osób i mienia. Próżno poszukiwać w delegacji ustawowej uprawnienia Ministra Środowiska do uregulowania jaka broń może być wykorzystywana do wykonywania polowań. Nic w tym dziwnego, bo w całym Prawie łowieckim ani słowa o tej sprawie, rozporządzenie zaś ma wykonywać ustawę. Znaczy to tylko jedno, rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie w sprawie szczegółowych warunków wykonywania polowania i znakowania tusz jest, w zakresie w jakim określa broń dopuszczoną do wykonywania polowań, niezgodne z Konstytucją. Wspominam o tym dla porządku, bo dla stosowania prawa nic to konkretnie nie oznacza, poza posiadaniem świadomości, że stosujemy prawo niezgodne z Konstytucją.

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie w sprawie szczegółowych warunków wykonywania polowania i znakowania tusz, zmieniane było trzykrotnie, za każdym razem zmiany był przepis określający broń dopuszczoną do wykonywania polowań. Dwie zmiany nastąpiły po wejściu w życie ustawy zmieniającej ustawę o broni i amunicji, która uregulowała możliwość posiadania w celu kolekcjonerskim broni dopuszczonej do wykonywania polowań. Aktualnie przepis §3 rozporządzenia, regulujący jaka broń jest dopuszczona do wykonywania polowań ma następujące brzmienie:

3. 1. Do wykonywania polowania oraz odstrzału zwierząt stanowiących nadzwyczajne zagrożenie dla życia, zdrowia lub gospodarki człowieka dopuszczona jest wyłącznie myśliwska broń palna długa centralnego zapłonu, o lufach gwintowanych lub gładkich, z wyłączeniem broni czarnoprochowej, pistoletów i rewolwerów, z której po maksymalnym załadowaniu można oddać najwyżej sześć pojedynczych strzałów, z tym że do magazynka broni samopowtarzalnej można załadować jednorazowo najwyżej dwa naboje.

2. Używana do polowania broń myśliwska o lufach gwintowanych musi być przeznaczona do strzelania amunicją myśliwską charakteryzującą się energią pocisku nie mniejszą niż 1000 J w odległości 100 m od wylotu lufy.

3. Polowanie na zwierzynę grubą odbywa się, z zastrzeżeniem ust. 4, wyłącznie z użyciem broni myśliwskiej, o której mowa w ust. 2, oraz naboi myśliwskich z pociskami półpłaszczowymi, przy czym:

1) przy polowaniu na łosie energia pocisku w odległości 100 m od wylotu lufy nie może być mniejsza niż 2500 J;

2) przy polowaniu na jelenie, daniele, muflony i dziki, z wyłączeniem dzików warchlaków, energia pocisku w odległości 100 m od wylotu lufy nie może być mniejsza niż 2000 J

4. Dopuszcza się polowanie na zwierzynę grubą, z wyjątkiem łosi i jeleni byków, z użyciem broni myśliwskiej o lufach gładkich oraz myśliwskich naboi kulowych.

5. Do wykonywania polowania na zwierzynę drobną, z zastrzeżeniem ust. 6, używa się wyłącznie broni myśliwskiej o lufach gładkich oraz myśliwskich naboi śrutowych ze śrutem o średnicy do 4,5 mm

6. Do wykonywania polowania na drapieżniki używa się broni myśliwskiej o lufach gwintowanych oraz myśliwskich naboi z pociskami półpłaszczowymi i pełnopłaszczowymi lub broni myśliwskiej o lufach gładkich oraz naboi myśliwskich wymienionych w ust. 4 lub 5.

Przepis prawa nie ustanawia ograniczenia rodzaju broni dopuszczonej do wykonywania polowań znamiennego kalibrem broni. Przepis prawa nie ustanawia ograniczenia rodzaju broni dopuszczonej do wykonywania polowań znamiennego wagą broni. Przepis prawa nie ustanawia ograniczenia rodzaju broni dopuszczonej do wykonywania polowań znamiennego kondycją fizyczną posiadacza broni. Przepis prawa nie ustanawia ograniczenia rodzaju broni dopuszczonej do wykonywania polowań znamiennego zbyt dużą energią pocisku w stosunku do wartości podanych w przepisie. Przepis prawa w przypadku broni samopowtarzalnej nie wprowadza ograniczenia rodzaju broni dopuszczonej do wykonywania polowań znamiennego pojemnością magazynka, a jedynie nakazuje broń samopowtarzalną ładować w trakcie wykonywania polowania dwoma nabojami.

Przepis prawa wprowadza ograniczenie rodzaju broni dopuszczonej do wykonywania polowań znamienne rodzajem zapłonu w amunicji, nakazując aby bronią dopuszczoną do wykonywania polowania była broń centralnego zapłonu. Przepis prawa wprowadza ograniczenie rodzaju broni dopuszczonej do wykonywania polowań znamienne długością broni, nakazując aby broń do wykonywania polowania była bronią długą (cokolwiek to znaczy) i zabrania używania pistoletów i rewolwerów. Przepis prawa prowadza ograniczenie rodzaju broni dopuszczonej do wykonywania polowań znamienne rodzajem prochu, zakazując używania do wykonywania polowania broni czarnoprochowej.

W przepisie pojawiają się pojęcia niezdefiniowane w przepisach obowiązującego prawa. Pierwsze z nich to myśliwska broń palna, drugie to amunicja myśliwska, a trzecie naboje myśliwskie półpłaszczowe i pełnopłaszczowe. Wyjaśnienie tych pojęć jest problematyczne z punktu widzenia znaczenia normatywnego, a ich użycie bez normatywnego zdefiniowania otwiera możliwość manipulacji i nadużyć przez organy administracji stosujące prawo. Nie sposób precyzyjnie określić czym jest myśliwska broń palna. Czy to pojęcie znaczy broń wykorzystywana przez myśliwych? Czy to pojęcie znaczy broń zaprojektowana dla myśliwych? Przecież ten sam karabin, w kalibrze do 12 mm, może być zarejestrowany jako sportowy, a za monet jako myśliwski, technicznie mogą się niczym nie różnić. Nie sposób udzielić, na pojawiające się wątpliwości, stanowczej odpowiedzi. Podobne wątpliwości nasuwają się przy definiowaniu pojęć amunicja myśliwska i naboje myśliwskie półpłaszczowe i pełnopłaszczowe. Czym różnił będzie się nabój myśliwski półpłaszczowy czy pełnopłaszczowy od naboju sportowego z pełnym płaszczem lub z półpłaszczem? Czy zdrowy rozum podpowiada, że to będzie ten sam nam nabój, z tą różnicą że w rękach myśliwego na polowaniu staje się myśliwskim? Nikt nie jest w stanie udzielić na to odpowiedzi na podstawie przepisów obowiązującego prawa. Moim zdaniem należy kierować się rozumowaniem, że bronią myśliwską jest broń która nadaje się do wykonywania z niej polowania, z uwzględnieniem wszelkich reguł jakie mamy do czynienia przy polowaniu, reguł bezpieczeństwa, reguł etycznych panujących pośród myśliwych. Ale przecież może być uzasadnione posługiwanie się jedynie kryteriami zdefiniowanymi w powyżej przytoczonym przepisie rozporządzenia. Przepisy prawa powinny być jednoznaczne, a ich nieprecyzyjnością nie sposób obciążać przedsiębiorców czy posiadaczy broni palnej. Obowiązuje w tym zakresie ogólna konstytucyjna reguła, że nikogo nie wolno zmuszać do czynienia tego, czego prawo mu nie nakazuje, a organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Innymi słowy gdy nie ma jednoznacznego przepisu organ władzy winien nie dorabiać treści.

Zatem nade wszystko konieczna jest zmiana prawa. Niestety obecna regulacja będzie budziła nieusuwalne wątpliwości. Jedynym rozwiązaniem eliminującym wątpliwości byłoby przyjęcie jako prawa projektu ustawy o broni i amunicji, który już jest w Sejmie. Projekt nie przewiduje pozwolenia na broń do celu, tylko pozwolenie na rodzaje broni. To zaś jaka broń mogłaby by był wykorzystywana do wykonywania polowania czy do kolekcjonowania, byłoby dla regulacji prawa o broni i amunicji bez znaczenia.