Prawo do posiadania i noszenia broni w konstytucjach zjednoczonych stanów Ameryki

O amerykańskim prawie posiadania broni warto pisać. To dobry wzorzec. Przeszukałem polski internet i znalazłem coś fajnego. Znalazłem opracowanie Łukasza Bartosika pt. Prawo do posiadania i noszenia broni jako prawo fundamentalne każdego człowieka – systemowe ujęcie II Poprawki do Konstytucji Stanów Zjednoczonych Ameryki w amerykańskim systemie prawa. Aby nie zamęczać czytelników bloga nadmierną ilością tekstu w jednym wpisie, przedstawiam fragment opracowania pana Bartosika o prawie do posiadania i noszenia broni w konstytucjach stanowych.

Łukasz Bartosik Prawo do posiadania i noszenia broni jako prawo fundamentalne każdego człowieka – systemowe ujęcie II Poprawki do Konstytucji Stanów Zjednoczonych Ameryki w amerykańskim systemie prawa (fragment opracowania):

Obecnie aż czterdzieści cztery stany posiadają analogiczne do II Poprawki gwarancje, z których większość wprost precyzuje prawo do posiadania broni jako realną gwarancję ochrony życia, zdrowia, wolności i mienia każdej jednostki. Oznacza to, że w zakresie amerykańskiego prawa konstytucyjnego – w szerokim tego słowa znaczeniu – funkcjonuje czterdzieści pięć postanowień dotyczących tej jednej, ale jakże doniosłej kwestii.

Niektóre z tych zapisów pochodzą jeszcze z czasów Ojców Konstytucji, inne zaś zostały wprowadzone dopiero w XX wieku. Najlepszym źródłem informacji na temat rzeczywistych poglądów twórców konstytucyjnego prawa do broni są najstarsze z tych postanowień – czyli w szczególności te, które powstały jeszcze za ich życia – gdyż w sposób najwierniejszy pozwalają uchwycić wizję ustrojową nowo powstałej republiki oraz zapatrywania ówczesnych rządzących na prawo do posiadania broni.

Konstytucja Karoliny Północnej z 1776 roku stanowi następująco:

ludzie mają prawo do noszenia broni, do obrony stanu, a jako że stałe armie są w czasach pokoju niebezpieczne dla wolności, to nie powinny być utrzymywane […]

that the people have a right to bear arms, for the defence of the state, and as as standing armies, in time of peace, are dangerous to liberty, they ought not to be kept up […]

Pochodząca z tego samego roku Karta Praw Pensylwanii podkreśla indywidualne prawo:

ludzie mają prawo do noszenia broni do obrony siebie i stanu […]

that the people have a right to bear arms for the defence of themselves and the state

– choć warto zauważyć, że w 1790 roku to postanowienie zmieniono i uściślono, że

prawo obywateli do noszenia broni w celach obrony siebie i stanu nie powinno być kwestionowane

the right of the citizens to bear arms in defence of themselves and the state shall not be questioned.

Identycznie jak wyżej opisana regulacja ustawy zasadniczej Karoliny Północnej zostało sformułowane prawo do broni w Konstytucji Vermont z 1777 roku. Z kolei Konstytucja Massachusetts z 1780 roku gwarantowała

prawo ludzi do posiadania i noszenia broni do obrony powszechnej

the people have a right to keep and to bear arms for the common defence

W 1792 roku Kentucky przyjęło natomiast regulację tożsamą ze znowelizowaną wersją Pensylwanii. W latach 1817–1819 Connecticut, Alabama oraz Maine wprowadziły podobne przepisy w swoich konstytucjach, jeszcze dobitniej wskazując, że

każdy obywatel ma prawo do obrony osoby własnej oraz stanu

every citizen has a right to bear arms in defence of himself and the state

Niektóre stany Południa (Arkansas, Floryda i Tennessee) początkowo w swoich konstytucjach ograniczały to prawo explicite jedynie do wolnych białych mężczyzn (free white men), jednak po wojnie secesyjnej i one zostały przeredagowane za sprawą federalnej XIV Poprawki, zakazującej wydawania i stosowania ustaw, które naruszałyby prawa i wolności obywateli Stanów Zjednoczonych – tj. wszystkich urodzonych lub naturalizowanych na ich terytorium osób.

Poza stanami nieposiadającymi zaznaczonego w ogóle w swoich konstytucjach prawa do posiadania broni (Kalifornia, Iowa, Maryland, Minnesota, New Jersey i Nowy Jork), w przeważającej mierze pozostałych stanów (tj. czterdziestu) prawo to albo z czasem bywa­ło wyrażane wprost w ich konstytucjach, nie pozostawiając wątpliwości językowych, albo potwierdzane było przez stanowe Sądy Najwyższe, uzasadniające przy tym, że prawo do osobistej samoobrony stanowi – choćby częściowo – ratio legis prawa do posiadania i noszenia broni w ogólności. Stanowiskom tym, w (…) orzeczeniu District of Columbia v. Heller, przyznał rację w zdaniu większościowym (majority opinion) sędzia Sądu Najwyższego Antonin Scalia – tym samym odrzucając tezy o znaczeniu frazy „nosić i posiadać broń” (to keep and bear arms) jako wyłącznie militarnej (za najbliższy w języku polskim odpowiednik takiego rozumienia można rozumieć „chwycić za broń”, w sensie: „iść na wojnę”).

Fajnie mają Amerykanie w Ameryce… Można napisać, że nie mamy fajnie my w Polsce. W Polsce nie dość, że za każdym razem sądy i urzędnicy powtarzają zapamiętale i niestety prawdziwie, że prawo posiadania broni nie jest prawem obywatelskim, jest przywilejem, nagrodą.

W Ameryce Amerykanie, amerykańskie władze i amerykańskie sądy nie boją się tego, że broń służy zwykłemu Amerykaninowi do obrony. Ciekawe, że tubylczy władcy Polaków patrzą w Amerykę z zachwytem, szukają u Amerykanów schronienia przed agresją Rosji, ale za nic w świecie nie chcą brać przykładu z amerykańskich wartości i rozwiązań. Ci ułomni ludzie zupełnie nie wiążą praw i wolności jakimi cieszą się Amerykanie z potęgą, którą w tej wolność i z tymi prawami wytworzyli. Ci nasi władcy to tylko głupcy czy aż idioci?

District of Columbia v. Heller to sprawa przełomowa w debacie o posiadaniu broni, szukam wsparcia do tłumaczenia wyroku i uzasadnienia