Rejestracja broni posiadanej w oparciu o pozwolenie na broń.

• Autor: Andrzej Turczyn
• 19 sierpnia 2015
• komentarzy 13

1. Broń palną nabytą w oparciu o zaświadczenie uprawniające do nabycia broni, należy zarejestrować. Zarejestrowanie broni wymagającej pozwolenia potwierdza się w legitymacji posiadacza broni (…) – art. 13 ust. 4 ustawy o broni i amunicji. Legitymacja posiadacza broni to dokument wydawany każdemu posiadaczowi broni wymagającej pozwolenia. Wzór legitymacji wynika z rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 marca 2013 r. w sprawie wzorów legitymacji posiadacza broni, zaświadczenia uprawniającego do nabycia broni, legitymacji osoby dopuszczonej do posiadania broni, świadectwa broni oraz karty rejestracyjnej broni. W legitymacji posiadacza broni nie dokonuje się rejestracji, a poświadcza rejestrację broni. Wynika to wprost z treści art. 13 ust. 4 ustawy o broni i amunicji. Innymi słowy nie można utożsamiać dokonania wpisu w legitymacji z rejestracją broni. Są to osobne czynności wykonywane przez organ administracji.

2. Rejestracji broni dokonuje się na podstawie dowodu nabycia broni. Dowodem nabycia broni może być w szczególności faktura, umowa, umowa darowizny, akt dziedziczenia, postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, postanowienie o dziale spadku. Przepis art. 13 ust. 2 ustawy o broni i amunicji nie wymaga osobistego stawiennictwa w celu okazania broni przy rejestracji. Przepis wskazuje jedynie dowód nabycia broni, jako jedyną podstawę do zarejestrowania. Okazanie broni, sprawdzenie numerów broni nie jest warunkiem rejestracji. Wspominam o tym, albowiem wiele Wydziałów Postępowań Administracyjnych przyjęło pozaprawną praktykę żądania okazania broni w celu sprawdzenia numerów broni. Jest to działanie pozaprawne, odmowa przywiezienia broni do siedziby organu, nie może powodować żadnych negatywnych konsekwencji.

3. Przepis art. 13 ust. 1 ustawy o broni i amunicji stanowi, że Nabywca broni jest obowiązany zarejestrować ją w ciągu 5 dni od dnia nabycia. (…). Czynność zarejestrowania broni wymagającej pozwolenia na broń, jest czynnością materialno-techniczną w postępowaniu administracyjnym. Wskazany termin 5 dni jest zatem terminem w postępowaniu administracyjnym. Należy obliczać go zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego (Dział I, Rozdział 10 Terminy). Przy obliczaniu terminu liczy się dni kalendarzowe łącznie z sobotami, niedzielami lub dniami świątecznymi.

4. Zgodnie z art. 57§1 kpa Jeżeli początkiem terminu określonego w dniach jest pewne zdarzenie, przy obliczaniu tego terminu nie uwzględnia się dnia, w którym zdarzenie nastąpiło. Upływ ostatniego z wyznaczonej liczby dni uważa się za koniec terminu. Dla zilustrowania przepisu wskazuję, że nabycie broni w np. w poniedziałek 17 sierpnia 2015 r. (zdarzenie) powoduje to, że ostatnim dniem terminu do zarejestrowania broni jest sobota 22 sierpnia 2015 r. Obliczanie terminu 5 dni rozpoczyna się od wtorku 18 sierpnia 2015 r. (przy obliczaniu tego terminu nie uwzględnia się dnia, w którym zdarzenie nastąpiło), bowiem poniedziałek nie jest uwzględniany przy obliczaniu terminu 5 dni.

5. Z uwagi na to, że termin z art. 13 ust. 1 ustawy o broni i amunicji wyrażony jest w dniach zdarza się, że jego koniec przypada w dzień wolny od pracy. W takim przypadku zastosowanie ma art. 57§4 kpa w brzmieniu: Jeżeli koniec terminu przypada na dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się najbliższy następny dzień powszedni. Dniami ustawowo wolnymi od pracy są dni wskazane w ustawie z dnia 18 stycznia 1951 roku o dniach wolnych od pracy. Art. 1 tej ustawy wskazuje jako dni wolne od pracy:

Art. 1. Dniami wolnymi od pracy są:

1) dni niżej wymienione:

1. a) 1 stycznia – Nowy Rok,
2. b) 6 stycznia – Święto Trzech Króli,
3. c) pierwszy dzień Wielkiej Nocy,
4. d) drugi dzień Wielkiej Nocy,
5. e) 1 maja – Święto Państwowe,
6. f) 3 maja – Święto Narodowe Trzeciego Maja,
7. g) pierwszy dzień Zielonych Świątek,
8. h) dzień Bożego Ciała,
9. i) 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny,
10. j) 1 listopada – Wszystkich Świętych,
11. k) 11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości,
12. l) 25 grudnia – pierwszy dzień Bożego Narodzenia,
13. m) 26 grudnia – drugi dzień Bożego Narodzenia;

2) niedziele.

6. Co w sytuacji gdy dzień ostatni terminu przypadnie na sobotę, która jako dzień wolny od pracy w ustawie o dniach wolnych od pracy, wskazana nie jest? W uchwale 7 sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 15 czerwca 2011 r. (I OPS 1/11), Sąd ten uchwalił: Sobota jest dniem równorzędnym z dniem ustawowo wolnym od pracy w rozumieniu art. 57 § 4 kpa. W sytuacji nabycia broni w poniedziałek, piątym dniem jest sobota. Zgodnie z uchwałą NSA, termin do rejestracji upłynie w poniedziałek, bowiem pierwszym dniem powszednim po sobocie jest właśnie poniedziałek. Problem ten pojawia się w praktyce, bowiem osoby nabywające pozwolenie na broń, dla uniknięcia konsekwencji naruszenia art. 13 ust. 1 ustawy o broni amunicji, często rejestrują broń przed upływem pięciu dni. Stan prawny jest jednak taki, że posiadacze broni palnej nie ryzykują niczego, gdy rejestracji dokonają z uwzględnieniem prezentowanego stanowiska Naczelnego Sądu Administracyjnego.

7. Przepisy ustawy o broni i amunicji nie nakazują rejestracji broni osobiście. Wniosek o zarejestrowanie broni może być również złożony drogą pocztową. Wraz z dowodem nabycia broni może być załączona legitymacja posiadacza broni, w celu poświadczenia w niej rejestracji. Dla zachowania terminu 5 dni z art. 13 ust. 1 ustawy o broni i amunicji, wystarczające jest nadanie wniosku o rejestrację w polskiej placówce pocztowej. Art. 57§5 kpa stanowi: Termin uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało nadane w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe. Podkreślam, że musi być to polska placówka pocztowa. Nie będzie zachowaniem terminu nadanie pisma w zagranicznej placówce pocztowej. Cytowany §5 art. 57 kpa wskazuje ponadto inne przypadki uzasadniające zachowanie terminu, które w praktyce przy rejestracji broni nie powinny często występować, poza przypadkiem z punktu 4. Zgodnie z art. 57§5 pkt 4 kpa Termin uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało złożone przez żołnierza w dowództwie jednostki wojskowej. Żołnierz może zatem zachować termin rejestracji broni w ten sposób, że złoży wniosek z wymaganymi dokumentami dowództwie jednostki wojskowej.

Wadą korespondencyjnego sposobu rejestracji jest to, że przez pewien czas nie można przemieszczać się z bronią w tej legitymacji zarejestrowaną. Jest tak, albowiem kto posiada broń, nie mając przy sobie legitymacji posiadacza broni lub Europejskiej karty broni palnej albo innego dokumentu upoważniającego do posiadania broni, legitymacji osoby dopuszczonej do posiadania broni i świadectwa broni, popełnia wykroczenie z art 51 ustawy o broni i amunicji.

Z pewną ostrożnością, ale można wyrazić pogląd, że wysyłanie legitymacji wraz z wnioskiem o rejestrację nie jest wymagane. Można w późniejszym terminie przybyć do WPA w celu potwierdzenia rejestracji w legitymacji posiadacza broni. W legitymacji posiadacza broni nie dokonuje się rejestracji, a poświadcza rejestrację broni. Wynika to wprost z treści art. 13 ust. 4 ustawy o broni i amunicji. Innymi słowy nie można utożsamiać dokonania wpisu w legitymacji z rejestracją broni. Są to osobne czynności wykonywane przez organ administracji.

8. To, że przepis art. 13 ust. 1 ustawy o broni i amunicji określa termin do dokonania czynności w postępowaniu administracyjnym, skutkuje możliwością przywrócenia terminu, w razie jego uchybienia. Możliwość taką daje art. 58 kodeksu postępowania administracyjnego. Zgodnie z art. 58§1 kpa W razie uchybienia terminu należy przywrócić termin na prośbę zainteresowanego, jeżeli uprawdopodobni, że uchybienie nastąpiło bez jego winy. Oceniając brak winy, należy przyjąć obiektywny miernik staranności, jakiej można wymagać od strony dbającej należycie o swoje interesy. Przy zastosowaniu tego miernika przywrócenie terminu nie będzie dopuszczalne, gdy strona dopuści się choćby lekkiego niedbalstwa. W praktyce będą to przypadki naprawdę wyjątkowe. Prośbę o przywrócenie terminu należy wnieść w ciągu siedmiu dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu. Jednocześnie z wniesieniem prośby należy dopełnić czynności, dla której określony był termin (wniosek o rejestrację broni).

9. Organ administracji po przedstawieniu dowodu nabycia broni, musi dokonać niezwłocznie czynności rejestracji i potwierdzić to w legitymacji posiadacza broni. Organ administracji może odmówić rejestracji broni wyłącznie w sytuacji, gdy nie została spełniona przesłana rejestracji lub broń przedstawiona do rejestracji nie odpowiada broni jaką można posiadać w oparciu o pozwolenie na broń w określonym celu lub jaką można było nabyć w oparciu o zaświadczenie uprawniające do nabycia broni. Przykładowo gdy w oparciu o zaświadczenie uprawniające do nabycia broni palnej w celu sportowym, z lufami gwintowanymi o kalibrze do 12 mm, zostanie nabyta broń bocznego zapłonu, broń samoczynna, broń o kalibrze ponad 12 mm, wówczas powinna zapaść decyzja odmawiająca rejestracji broni. Przesłanką rejestracji broni jest posiadanie dowodu nabycia broni. Odmowa rejestracji broni następuje w drodze decyzji administracyjnej, od której przysługują środki odwoławcze.

Podstawą do odmowy rejestracji broni nie może być uchybienie terminu rejestracji broni. W sytuacji przekroczenia terminu, rejestracja musi nastąpić.

10. Naruszenie obowiązku rejestracji broni z art. 13 ust. 1 ustawy o broni i amunicji może stanowić podstawę do cofnięcia pozwolenia na broń. Zgodnie z art. 18 ust. 5 pkt 1 tej ustawy Właściwy organ Policji może cofnąć pozwolenie na broń w przypadku naruszenia przez osobę posiadającą pozwolenie obowiązku rejestracji broni, o którym mowa w art. 13 ust. 1. Przez naruszenie obowiązku rejestracji broni rozumieć należy zarówno niezarejestrowanie broni, jak i uchybienie terminowi do rejestracji broni. Obowiązek rejestracji broni polega przecież na obowiązku zarejestrowania broni, w określonym ustawą terminie. To, że jest to możliwość cofnięcia pozwolenia na broń, a nie obowiązek powinno skutkować tym, że cofnięcie nie powinno następować automatycznie. W sytuacji przekroczenia terminu rejestracji broni, moim zdaniem należy ważyć o jaki czas przekroczono termin czy też okoliczności to uzasadniające.

11. Naruszenie art 13 ust. 1 ustawy o broni i amunicji może również stanowić podstawę do odmowy wydania pozwolenia na broń. Zgodnie z art 17 ust. 1 pkt 2 Właściwy organ Policji może odmówić wydania pozwolenia na broń osobie, która naruszyła obowiązek rejestracji broni, o którym mowa w art. 13 ust. 1. Jest to o tyle dokuczliwe, że w sytuacji niewielkiego nawet naruszenia terminu rejestracji, organowi Policji przysługuje niczym nieskrępowana uznaniowość w możliwości odmowy wydania pozwolenia na broń.

12. Naruszenie obowiązku rejestracji broni z art. 13 ust. 1 ustawy o broni i amunicji może stanowić podstawę do ukarania za wykroczenie z art. 51 ust. 1 pkt 1 ustawy. Zgodnie z tym przepisem podlega każe aresztu albo grzywny kto nie dopełnia obowiązku rejestracji broni albo obowiązku zdania broni i amunicji. Jak wskazywałem powyżej przez nie dopełnienie obowiązku rejestracji broni rozumieć należy zarówno niezarejestrowanie broni, jak i uchybienie terminowi do rejestracji broni. Popełnienie wykroczenia z art. 51 ust. 2 pkt 1 ustawy nie oznacza, że trzeba jego sprawcę karać. Zgodnie z art. 41 kodeksu wykroczeń W stosunku do sprawcy czynu można poprzestać na zastosowaniu pouczenia, zwróceniu uwagi, ostrzeżeniu lub na zastosowaniu innych środków oddziaływania wychowawczego. Przy jednostkowym przekroczeniu terminu rejestracji broni nieznacznym, ukaranie nie powinno następować, a uzasadnione jest poprzestać na zastosowaniu pouczenia, zwróceniu uwagi, ostrzeżeniu.

Istotne jest to, że (art 5 kodeksu wykroczeń) Wykroczenie można popełnić zarówno umyślnie, jak i nieumyślnie, chyba że ustawa przewiduje odpowiedzialność tylko za wykroczenie umyślne. Przepis art. 51 ustawy o broni i amunicji nie stanowi, aby wykroczenia w nim opisane były umyślne.

Ukaranie za wykroczenie z art. 51 ustawy może zakończyć się bardzo nieprzyjemnie. Istnieje przepis art. 51 ust. 4 o treści W razie popełnienia wykroczeń, o których mowa w ust. 1 i 2, można orzec przepadek broni i amunicji, chociażby przedmioty te nie stanowiły własności sprawcy. Moim zdaniem to jeden z reliktów stalinowskiego, drakońskiego prawa wymierzonego przeciwko praworządnym posiadaczom broni palnej.

13. Z obowiązkiem rejestracji broni wiąże się obowiązek wyrejestrowania broni, o ile nastąpiło przeniesienie własności pomiędzy osobami posiadającymi pozwolenie na broń. Zgodnie z art. 21 ust. 2 ustawy o broni i amunicji Zbywający broń i amunicję do tej broni obowiązany jest niezwłocznie powiadomić pisemnie o tym fakcie właściwy organ Policji. Przepis nie nakłada na zbywającym broń obowiązku jej wyrejestrowania. To obowiązek ciążący na organie administracji. Zawiadomienie niezwłoczne oznacza zawiadomienie bez zbędnej zwłoki. Jest to termin nieokreślony, jego oznaczanie nie jest możliwe bez odniesienia do konkretnych okoliczności faktycznych.

Warto nadmienić o przepisie art 51 ust. 2 pkt 2 ustawy o broni i amunicji, który ustanawia odpowiedzialność za wykroczenie. Zgodnie z tym przepisem podlega karze aresztu albo grzywny, kto nie dopełnia obowiązku zawiadomienia Policji o (…) zbyciu innej osobie broni i amunicji do tej broni. Przepis nie wprowadza odpowiedzialności za niedopełnienie obowiązku zawiadomienia w terminie. Przepis wprowadza odpowiedzialność za niedopełnienie obowiązku, a nie za niedopełnienie obowiązku w niezwłocznym terminie. Oznacza to, że w sytuacji gdyby ktoś nie dopełnił obowiązku zawiadomienia i wszczęte zostało przeciwko niemu postępowanie o wykroczenie, powinien zawiadomić o zbyciu, co powoduje, że znamiona wykroczenia nie są wypełnione. Dla uniknięcia odpowiedzialności za to wykroczenie nie ma znaczenia czy zawiadomienie nastąpiło w terminie niezwłocznym. Takieto znamienia przepis nie ustanawia.

Inne wpisy związane z powyższym tematem:

Przekazanie broni palnej lub amunicji osobie nieuprawnionej.