Błędnym zdaniem WSA w Warszawie, organy policji w sprawie o pozwolenie na broń, nie mają możliwości weryfikacji orzeczenia lekarskiego i psychologicznego

W postępowaniu administracyjnym mającym za przedmiot pozwolenie na broń, lekarz i psycholog mogą zrobić ze stroną postępowania wszystko, a orzeczenia lekarskie psychologiczne nie podlegają żadnej kontroli i weryfikacji w toku sprawy. To mniej więcej wynika z treści poniższego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Niestety mam wrażenie, że mili państwo sędziowie z WSA, którzy podpisali się pod wyrokiem, nie odrobili pracy domowej albo asystentowi, który pewnie przygotowywał sędziemu sprawozdawcy referat, nie chciało się za wiele czytać.

W lipcu 2017 roku prezentowałem wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie w sprawie II OSK 2966/15, w którego uzasadnieniu ten sąd zdecydowanie inaczej przedstawił możliwości kontrolowania orzeczenia lekarskiego czy psychologicznego. Z poniżej przedstawionego wyroku wynika, że zarówno organ administracji jak i sądy administracyjne w istocie są pozbawione możliwości jakiejkolwiek kontroli poprawności wydania orzeczenia lekarskiego czy psychologicznego, wydanych w toku postępowania mającego za swój przedmiot pozwolenie na broń.

NSA w sprawie II OSK 2966/15 zgadza się poglądem o niepodważalności orzeczenia lekarskiego wydanego w postępowaniu odwoławczym i wiążącym jego charakterze, niemniej jednak zapatrywania te nie wykluczają zdaniem NSA oceny takiego orzeczenia. W treści uzasadnienia NSA podaje szereg argumentów za swoim stanowiskiem. Przede wszystkim NSA stwierdza, że orzeczenie lekarskie i psychologiczne jest dowodem, a skoro postępowanie, w ramach którego dowód ten jest prowadzony toczy się wg unormowań zawartych w k.p.a., to dowód ten podlega ocenie. Ocena może być zarówno formalna jak i merytoryczna. Wniosek jak z książki dla studenta o postępowaniu administracyjnym.

Moim zdaniem najgorsze co uczynił sąd administracyjny w poniższej sprawie, to nie usłuchał argumentu o braku uzasadnienia do orzeczenia lekarskiego i psychologicznego. Każde orzeczenie lekarskie i psychologiczne na wniosek strony powinno być uzasadnione. W uzasadnieniu powinna być wszechstronna argumentacja. Uzasadnienie musi nawiązywać do rozstrzygnięcia i zawierać przekonywującą argumentację, z powołaniem się na konkretne wyniki badań lekarskich zawartych w karcie badania lekarskiego. Po pierwsze sporządzenie uzasadnienia powinno być traktowane jako podstawowa powinność lekarza czy psychologa, a  po drugie brak uzasadnienia, o które wnioskowała strona, powinien być traktowany jak poważne uchybienie formalne nakazujące uwzględnienia środka zaskarżenia.

Jak oceniać orzeczenie skoro nie ma uzasadnienia, a NSA  stanowczo twierdzi, że taka ocena jest możliwa? Informacje jakie do mnie dochodzą od osób wysyłanych na badania lekarskie i psychologiczne wskazują, że mamy do czynienia w pewnych przypadkach z całkowitą dowolności, a nawet nadużyciami w wydawaniu orzeczeń negatywnych. Na własne oczy widziałem sprawę, w której myśliwy dostał negatywne orzeczenie psychologiczne, bo w aktach sprawy był anomiom, że jest pijakiem. Ta okoliczność była zupełnie wydumana, ktoś złośliwy napisał paszkwil. Myśliwy po prostu nie pił wcale, wynikało to także w wywiadu policjanta. Pani psycholog badająca myśliwego patrzyła na anonim i wysyłała człowieka do teatru, mówiąc aby do broni wrócił za kilka lat. Badanie trwało kila minut. Uzasadnienia oczywiście nie było.

Taki bełkot nigdy by się nie znalazł w uzasadnieniu, a gdyby tak, każdy miałby pewność, że tu z panią psycholog coś jest nie tak, a nie z myśliwym, który chciał zachować pozwolenie na broń. Właśnie z tego powodu tak ważne jest domaganie się sporządzenia pisemnego uzasadnienie orzeczenia lekarskiego czy psychologicznego, a jego treść powinna podlegać ocenie w zakresie spójność z samym orzeczeniem. Mam wrażenie, że właśnie temu przeciwdziała nieoczytany w orzecznictwie sąd administracyjny z Warszawy.

Zachęcam do przeczytania wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z uzasadnieniem, jak i mojego komentarza, w którym przedstawiam argumenty dotyczące tego jak zwalczać orzeczenie lekarskie i psychologiczne. Wszystko we wpisie pt. O tym jak zwalczać negatywne orzeczenie lekarskie i psychologiczne w postępowaniu o pozwolenie na broń.

Na podstawie lektury poniższego wyroku wszystko to co napisał NSA, a zatem sąd wyższej instancji, jak i moje pomysły na zwalczanie orzeczeń w toku postępowania w sprawach o pozwolenia na broń, tracić mogą sens. Nie tracą jednak na aktualności, bo na szczęście WSA w Warszawie nie ma monopolu na słuszne rozstrzygnięcia, a NSA jest sądem wyższej instancji i jego orzeczenia korzystają z większego uznania i powagi. Niestety przez takie wyroki jak ten poniżej będzie trudniej. Organy policji będą z nich korzystał, bo przecież tak jest wygodnie.

 

Wyrok

Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie

z dnia 28 lutego 2018 r.

II SA/Wa 1448/17

TEZA aktualna

  1. Organy Policji nie są uprawnione do oceny przyczyn, dla których uprawniony lekarz orzekł o braku zdolności do dysponowania przez stronę bronią, tzn. które z wymaganych do wydania orzeczenia badań cząstkowych miało wpływ na jego treść. Nie mają również kompetencji do weryfikowania zasadności wydania osobie ubiegającej się o broń lub broń już posiadającej orzeczenia o określonej treści, ani też do wyjaśniania rozbieżności pomiędzy orzeczeniami wydanymi przez lekarzy albo psychologów w I, jak i w II instancji.
  2. Zgodnie z art. 18 ust. 1 pkt 2 z ustawy 1999 r. o broni i amunicji właściwy organ Policji cofa pozwolenie na broń, jeżeli osoba, której takie pozwolenie na broń wydano, należy do osób, o których mowa w art. 15 ust. 1 pkt 2 i 4 ustawy. Przepis ten ma charakter obligatoryjny. Ostateczne orzeczenie lekarskie, czy psychologiczne wiąże organy Policji w zakresie ustalania przesłanek faktycznych i prawnych odmowy wydania lub cofnięcia pozwolenia. Orzeczenia te nie podlegają dalszej weryfikacji w toku postępowania administracyjnego przed organami Policji. Oznacza to, że decyzja administracyjna w takim przypadku ma charakter związany. Ustawodawca w przedmiotowych przypadkach nie przyznał bowiem organom Policji prawa wyboru sposobu rozstrzygnięcia sprawy. Ostateczne negatywne orzeczenie lekarskie albo psychologiczne wyklucza możliwość dysponowania bronią.

Skład orzekający

Przewodniczący: Sędzia WSA Ewa Kwiecińska. Sędziowie WSA: Adam Lipiński (spr.), Iwona Maciejuk.

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 lutego 2018 r. sprawy ze skargi J. S. na decyzję Komendanta Głównego Policji z dnia (…) lipca 2017 r. nr (…) w przedmiocie cofnięcia pozwolenia na posiadanie broni palnej myśliwskiej oddala skargę

Uzasadnienie faktyczne

Komendant Główny Policji decyzją z dnia (…) lipca 2017 r. utrzymał w mocy decyzję Komendanta Wojewódzkiego Policji w R. z dnia (…) maja 2017 r. cofającą J. S. pozwolenie na posiadanie broni palnej myśliwskiej.

W podstawie prawnej decyzji z dnia (…) lipca 2017 r. organ przywołał art. 138 § 1 pkt 1 oraz art. 268a Kodeksu postępowania administracyjnego oraz art. 18 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 15 ust. 1 pkt 2 i 4 ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (Dz. U. z 2012 r. poz. 576 z późn. zm.).

W uzasadnieniu decyzji Komendant Główny Policji wskazał co następuje:

Komendant Wojewódzki Policji w R. na podstawie art. 15 ust. 5 ustawy o broni i amunicji wezwał J. S. do poddania się badaniom lekarskiemu i psychologicznemu i przedstawienia wydanych na ich podstawie orzeczeń w zakresie zdolności do posiadania broni palnej. Przyczyną wystosowania powyższego wezwania była informacji, która wpłynęła do organu pierwszej instancji w dniu (…) maja 2016 r. z Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w B., iż biegli sądowi w opinii zdiagnozowali u J. S. zespół uzależnienia od alkoholu oraz potrzebę poddania się leczeniu odwykowemu. Na podstawie tej informacji Komendant Wojewódzki Policji w R. powziął obawę co do zdolności psychofizycznej J. S. do dysponowania bronią.

Nadto do Wydziału Postępowań Administracyjnych KWP w R. wpłynęło postanowienie Sądu Rejonowego w B. Wydział Rodzinny i Nieletnich, z którego wynika, że Sąd oddalił wniosek Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w B. o zastosowanie wobec J. S. obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu.

Realizując wezwanie J. S. dostarczył organowi pierwszej instancji pozytywne dla niego orzeczenia: psychologiczne i lekarskie. Komendant Wojewódzki Policji w R. zaskarżył powyższe orzeczenia psychologiczne i lekarskie do Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy.

W dniu (…) marca 2017 r. do Wydziału Postępowań Administracyjnych KWP w R. wpłynęło z Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy w R. orzeczenie psychologiczne wydane w trybie odwoławczym przez psychologa upoważnionego do badań psychologicznych i osób występujących o wydanie pozwolenia na broń lub zgłaszających do rejestru broń pneumatyczna oraz osób posiadających pozwolenie na broń lub zarejestrowaną broń pneumatyczną, stwierdzające, że J. S. nie należy do osób wymienionych w art. 15 ust. 1 pkt 3 ustawy o broni i amunicji i może dysponować bronią.

Natomiast w dniu (…) marca 2017 r. do Wydziału Postępowań Administracyjnych KWP w R. wpłynęło z Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy w R. orzeczenie lekarskie wydane w trybie odwoławczym przez lekarza upoważnionego do badań lekarskich osób występujących o wydanie pozwolenia na broń lub zgłaszających do rejestru broń pneumatyczną oraz osób posiadających pozwolenie na broń lub zarejestrowaną broń pneumatyczną, stwierdzające, że J. S. należy do osób wymienionych w art. 15 ust. 1 pkt 2 i 4 ustawy o broni i amunicji i nie może dysponować bronią.

Zgodnie z art. 15h ust. 7 ustawy o broni i amunicji orzeczenie lekarskie lub psychologiczne wydane w trybie odwołania jest ostateczne i dlatego Komendant Wojewódzki Policji w R. na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy o broni i amunicji przejął do depozytu broń palną należącą do J. S. Następnie decyzją, w oparciu o przepisy art. 18 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 15 ust. 1 pkt 2 i 4 ustawy o broni i amunicji cofnął mu pozwolenie na broń palną myśliwską, wskazując w uzasadnieniu decyzji na treść orzeczenia lekarskiego.

Od decyzji organu pierwszej instancji J. S. odwołał się do Komendant Główny Policji.

Rozpatrując odwołanie, organ drugiej instancji podzielił zasadność decyzji Komendanta Wojewódzkiego Policji w R.

Wskazał, że działanie organu było zgodne z prawem, bowiem w myśl art. 15 ust. 5 ustawy o broni i amunicji, w przypadku ujawnienia okoliczności dostatecznie uzasadniających podejrzenie, iż osoba posiadająca pozwolenie na broń lub zarejestrowaną broń pneumatyczną należy do osób wymienionych w ust. i pkt 2 – 4, właściwy organ Policji może zobowiązać tę osobę do niezwłocznego poddania się badaniom lekarskim i psychologicznym i przedstawienia wydanych na ich podstawie orzeczeń. W przypadku wydania negatywnego orzeczenia lekarz lub psycholog zobowiązany jest zawiadomić o tym właściwy organ Policji. Z kolei w przepisie art. 18 ust. 1 pkt 2 ustawy o broni i amunicji ustawodawca wskazał, że właściwy organ Policji cofa pozwolenie na broń, jeżeli osoba, której takie pozwolenie wydano należy, m.in., do osób, o których mowa w art. 15 ust. 1 pkt 2 i 4, tj. takich osób, które wykazują istotne zaburzenia funkcjonowania psychologicznego lub wykazują zaburzenia psychiczne, o których mowa w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego lub uzależnionym od alkoholu lub substancji psychoaktywnych. Do takich osób zaliczono J. S., któremu w trybie odwoławczym wydano orzeczenie lekarskie, w którym uprawniony lekarz orzecznik wskazał, że należy on do osób wymienionych w art. 15 ust. 1 pkt 2 i 4 ustawy o broni i amunicji i nie może dysponować bronią.

Nadto, KGP wskazał, iż organy Policji nie są uprawnione do oceny przyczyn, dla których uprawniony lekarz orzekł o braku zdolności do dysponowania przez stronę bronią, tzn. które z wymaganych do wydania orzeczenia badań cząstkowych miało wpływ na jego treść. Nie mają również kompetencji do weryfikowania zasadności wydania osobie ubiegającej się o broń lub broń już posiadającej orzeczenia o określonej treści, ani też do wyjaśniania rozbieżności pomiędzy orzeczeniami wydanymi w I, jak i w II instancji.

Z powyższych przyczyn zarzuty odwołania, iż w aktach administracyjnych sprawy brak jest dokumentów z badań lekarskich i psychologicznych J. S. oraz okoliczność, iż bark jest także dokumentacji na podstawie której wydano postanowienie Sądu Rejonowy Wydział Rodzinny i Nieletnich o oddaleniu wniosku Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w B. o zastosowanie wobec J. S. obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu – jest niezasadny. Ustawodawca nie uznał za zasadne przekazywania organom Policji przez lekarzy czy psychologów wyników badań cząstkowych, na które są kierowane osoby badane. Nadto organy Policji nie mają stosownej wiedzy medycznej do oceny takich badań, zaś dokumentacja badań pozostaje w dyspozycji orzeczników i podlega – podobnie jak ich praca kontroli i nadzorowi właściwego wojewody, zgodnie z art. 15i ustawy o broni i amunicji.

Odnosząc się do przedstawionych w odwołaniu wątpliwości co do posiadania przez lek. med. A. B. upoważnienia do badań osób występujących o wydanie pozwolenia na broń lub zgłaszających do rejestru broń pneumatyczną oraz osób oraz osób posiadających pozwolenie na broń lub zarejestrowaną broń pneumatyczną, ponieważ nie jest psychiatrą – KGP wyjaśnił, iż zgodnie z art. 15b ust. 1 ustawy o broni i amunicji badanie lekarskie przeprowadza lekarz, który posiada specjalizację w dziedzinie: chorób wewnętrznych, medycyny ogólnej, medycyny rodzinnej, medycyny pracy, medycyny przemysłowej, medycyny transportu, medycyny lotniczej, medycyny kolejowej, medycyny morskiej i tropikalnej lub medycyny sportowej. Skoro zatem lek. med. A. B. posiada specjalizację medycyny pracy, to spełnia określone ustawowo wymogi do wykonywania badań i orzekania w sprawie zdolności psychofizycznej osób ubiegających się o broń lub posiadających już takie pozwolenie. Ponadto jest ona wpisana do rejestru lekarzy upoważnionych do przeprowadzania badań lekarskich i wydawania orzeczeń lekarskich, o których mowa w art. 15 ustawy o broni i amunicji, prowadzonego przez Komendanta Wojewódzkiego Policji w R., co jednoznacznie potwierdza jej kompetencje.

Odnosząc się do zarzutu odwołania dotyczącego naruszenia przez organ pierwszej instancji przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego KGP stwierdził, iż naruszeń takich się nie dopatrzył. Organ pierwszej instancji przed wydaniem decyzji dokładnie wyjaśnił stan faktyczny i prawny w sprawie, analizując zebrany materiał dowodowy i mając na względzie interes społeczny i słuszny interes strony. Ponadto dopuścił w trakcie toczącego się postępowania wszystkie dowody, które mogły przyczynić się do wnikliwego rozpatrzenia sprawy. Wydana przez niego decyzja zawiera elementy wymagane przez Kodeks postępowania administracyjnego, a w jej uzasadnieniu wyjaśniono, z jakich powodów i na jakiej podstawie cofnięto stronie pozwolenie na broń. Podkreślić ponadto należy, że w podstawie prawnej rozstrzygnięcia nie wpisuje się przepisu art. 107 k.p.a., który zawiera składniki decyzji – winny one bowiem wynikać z jej treści. Jakkolwiek zauważyć należy, że uchybieniem popełnionym przez organ I instancji było nie powołanie w podstawie prawnej decyzji przepisu art. 104 k.p.a., ale uchybienie to ma charakter nieistotny i nie skutkuje uchyleniem przedmiotowego rozstrzygnięcia.

Ustosunkowując się do wniosku o umorzenie postępowania administracyjnego w sprawie cofnięcia J. S. pozwolenia na broń palną myśliwską, KGP stwierdził, że brak jest podstaw do takiego rozstrzygnięcia sprawy. Zgodnie z art. 105 § 2 k.p.a., organ administracji publicznej może umorzyć postępowanie, jeżeli wystąpi o to strona, na której żądanie zostało ono wszczęte, a nie sprzeciwiają się temu inne strony oraz gdy nie jest to sprzeczne z interesem społecznym. Jednym z warunków umorzenia postępowania na podstawie wskazanego przepisu jest wszczęcie postępowania na wniosek strony, co w niniejszej sprawie nie ma miejsca, bowiem organ pierwszej instancji niniejsze postępowanie wszczął z urzędu. Z kolei na podstawie art. 105 § 1 k.p.a. postępowanie umarza się odpowiednio w całości albo w części, gdy z jakiejkolwiek przyczyny stało się ono bezprzedmiotowe w całości albo w części. W niniejszej sprawie również ta przesłanka nie jest spełniona, bowiem postępowanie dotyczy posiadanego przez stronę prawa do broni. W takim przypadku sprawa musi być rozstrzygnięta co do jej istoty.

Odnosząc się natomiast do przejęcia przez Policję należącej do J. S. broni palnej Wskazać należy, że zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o broni i amunicji, Policja może za pokwitowaniem odebrać broń i amunicję oraz dokumenty potwierdzające legalność posiadania broni osobie posiadającej broń zgodnie z przepisami w przypadku ujawnienia okoliczności, o których mowa w art. 18 ust. 1 pkt 1-2 i 4 ustawy o broni i amunicji. Taka też sytuacja w tej sprawie zaistniała, ponieważ wydano wobec J. S. w trybie odwoławczym negatywne orzeczenie lekarskie. Działanie organu pierwszej instancji było zatem zgodne z prawem.

S. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na powyższą decyzję Komendanta Głównego Policji.

Decyzji tej zarzucił:

– naruszenie art. 81 w zw. z art. 6, art. 7 oraz 8 k.p.a., poprzez uznanie za udowodnioną okoliczności, co do których strona nie mogła się wypowiedzieć, oraz orzeczenie na podstawie dokumentów nie znajdujących się w aktach sprawy, przy równoczesnej odmowie ich włączenia do akt;

– naruszenie art. 15 ustawy o broni i amunicji, w zw. z art. 7 k.p.a., poprzez nieuwzględnienie słusznego interesu strony i odebranie skarżącemu pozwolenia na broń.

W konkluzji skargi J. S. wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz decyzji ją poprzedzającej w całości i o zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu skargi wskazał, iż skarżona decyzja oraz decyzja ją poprzedzająca została wydana na podstawie dokumentów, co do których skarżący nie miał możliwości się wypowiedzieć, a tym samym został pozbawiony prawa do merytorycznej obrony. Odwołał się do pisma z dnia (…) maja 2017 r. pełnomocnika strony, w którym wskazano, że:

– dokumentacja nie zawiera akt SR w B., bądź ich odpisu lub kopii, które mają bezpośredni związek ze sprawą gdyż dotyczą skierowania przez Gminną Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w B. do Sądu sprawy o skierowanie J. S. na leczenie odwykowe. Wniosek ten został przez Sąd oddalony, istotne jest ustalenie z jakich powodów.

– dokumentacja nie zawiera ustalenia czy J. S. odbył leczenie odwykowe, jeśli tak to kiedy, gdzie (w jakim ośrodku) i z jakim rezultatem. Z pisma Komendy Powiatowej w B., zawierającego wywiad środowiskowy wynika, że J. S. przestrzega zasad współżycia społecznego i porządku prawnego, jest osoba spokojną, o pozytywnej opinii, pracuje w A., nie był doprowadzony do Izby Wytrzeźwień, jest osobą niekaraną, alkohol spożywa wyłącznie w czasie wolnym od jakichkolwiek zajęć i obowiązków, nie jest wtedy niebezpieczny bądź agresywny, a na leczenie odwykowe został skierowany na wniosek swoich dzieci, z którymi wspólnie nie zamieszkuje. Podobna opinia o J. S. wynika z pisma Komendy Powiatowej Policji w B. Informacja o ewentualnym leczeniu odwykowym jest konieczna, gdyż w świetle ww. wywiadu środowiskowego należałoby przyjąć, że leczenie albo nie było konieczne albo też odniosło pozytywny skutek.

w dokumentacji brak uzasadnienia orzeczenia lekarskiego oraz uzasadnienia orzeczenia psychologicznego psychologa mgr A. F., bądź też dokumentacji związanej z tymi orzeczeniami, które zostały wraz z całą dokumentacją przekazane do Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy w R. Winny się one jednak znajdować w aktach prowadzonych przez Komendą Wojewódzką Policji w R., celem umożliwienia zapoznania się z nimi przez J. S. bądź jego pełnomocnika, gdyż stanowią istotny dowód w sprawie. Uzasadnienia orzeczeń i dokumentacja z nimi związana z pewnością dla ww. osób nie może być poufna, gdyż ma bezpośredni związek ze sprawą.

w dokumentacji brak uzasadnienia orzeczenia psychologicznego badania odwoławczego psychologa E. P. oraz uzasadnienia orzeczenia lekarskiego, bądź też dokumentacji związanej z tymi orzeczeniami. Winny się one znajdować w aktach prowadzonych przez Komendę Wojewódzką Policji w R., celem umożliwienia zapoznania się z nimi przez J. S. bądź jego pełnomocnika, gdyż stanowią istotny dowód w sprawie. Uzasadnienia orzeczeń i dokumentacja z nimi związana z pewnością dla ww. osób nie może być poufna, gdyż ma bezpośredni związek ze sprawą. z orzeczenia lekarskiego lek. med. A. B. nie wynika, że jest ona specjalistą psychiatrą, chociaż miała ona wydać orzeczenie w miejsce weryfikowanego orzeczenia lek. med. B. S., która jest specjalistą psychiatrą. Ponadto z art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji wynika, że pozwolenia na broń nie wydaje się osobom z zaburzeniami psychicznymi, z czego wynika że do oceny tych zaburzeń uprawniony jest jedynie lekarz medycyny o specjalności psychiatrycznej. Tymczasem ww. lekarz posiada specjalizację jedynie w zakresie medycyny pracy i rehabilitacji medycznej, w związku z czym możliwość wydania przez nią orzeczenia w zakresie psychiatrycznym jest niedopuszczalne. Brak ten stanowi przeszkodę w wydaniu decyzji dot. cofnięcia J. S. pozwolenia na posiadanie broni palnej myśliwskiej do celów łowieckich.

W ocenie skarżącego, nie ulega wątpliwości, że co do meritum, to właśnie na powyższych dokumentach opiera się rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie. Ani lekarz (nawet sądowy), ani biegły nie są sądami; również ich działania, poprawność i legalność tych działań – w zakresie w jakim mają wpływ na prawa jednostki i wynik postępowania – powinny podlegać kontroli sądowej, co w zaistniałym stanie faktycznym zostało uniemożliwione. Jest to kolejny aspekt sprawy przesądzający o zasadności uchylenia skarżonej decyzji.

Skarżący kwestionuje również merytoryczną zasadność cofnięcia pozwolenia na broń – nie zaistniały bowiem przesłanki do dokonania tej czynności, a zgodnie z regułami wyrażonymi w k.p.a., sprawa winna zostać rozstrzygnięta również przy uwzględnieniu słusznego interesu strony.

W ocenie strony, poruszanie na tym etapie sprawy kwestii naruszenia przepisów prawa materialnego jest przedwczesne – o prawidłowym ich zastosowaniu może być bowiem mowa dopiero wtedy, gdy postępowanie zostanie przeprowadzone w sposób prawidłowy. W przedmiotowej sprawie decyzja została wydana w warunkach, które pozbawiają skarżącego możliwości obrony swoich praw – oparto się na dokumentach, co do których skarżący nie mógł się wypowiedzieć.

Komendant Główny Policji w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie, podtrzymując argumentacje zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Uzasadnienie prawne

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył co następuje:

Skarga nie jest zasadna.

Osoba dopuszczona do posiadania broni musi legitymować się orzeczeniem lekarskim oraz orzeczenia psychologa, potwierdzającymi brak istnienia przeciwwskazań do dysponowania przez tą osobę bronią palną. Nie może posiadać pozwolenia na broń osoba, co do której chociażby jedno z wyżej wskazanych orzeczeń nie potwierdziło braku przeciwwskazań do dysponowania bronią, nawet gdyby osoba ta spełniała wszystkie pozostałe przesłanki do dysponowania bronią, określone w ustawie o broni i amunicji.

W niniejszej sprawie nie ulega wątpliwości, iż na skutek odwołania Komendanta Wojewódzkiego Policji w R. od przedstawionego przez skarżącego orzeczenia lekarskiego i orzeczenia psychologa, które stwierdzały brak przeciwwskazań do dysponowania przez skarżącego bronią palną, w dniu (…) wpłynęło do organu z Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy w R. orzeczenie lekarskie wydane w trybie odwoławczym przez A. B. – lekarza upoważnionego do badań lekarskich osób występujących o wydanie pozwolenia na broń lub zgłaszających do rejestru broń pneumatyczną oraz osób posiadających pozwolenie na broń lub zarejestrowaną broń pneumatyczną – stwierdzające, że J. S. należy do osób wymienionych w art. 15 ust. 1 pkt 2 i 4 ustawy o broni i amunicji i nie może dysponować bronią.

Zgodnie z art. 15b ust. 1 ustawy o broni i amunicji badanie lekarskie przeprowadza lekarz, który posiada specjalizację w dziedzinie: chorób wewnętrznych, medycyny ogólnej, medycyny rodzinnej, medycyny pracy, medycyny przemysłowej, medycyny transportu, medycyny lotniczej, medycyny kolejowej, medycyny morskiej i tropikalnej lub medycyny sportowej. Lek. med. A. B. posiada specjalizację medycyny pracy, zatem spełnia określone ustawowo wymogi do wykonywania badań i orzekania w sprawie zdolności psychofizycznej osób ubiegających się o broń lub posiadających już takie pozwolenie. Ponadto jest ona wpisana do rejestru lekarzy upoważnionych do przeprowadzania badań lekarskich i wydawania orzeczeń lekarskich, o których mowa w art. 15 ustawy o broni i amunicji, prowadzonego przez Komendanta Wojewódzkiego Policji w R., co jednoznacznie potwierdza jej kompetencje.

Zatem nie ulega wątpliwości, iż przedmiotowe negatywne dla strony orzeczenie lekarskie zostało wydane przez lekarza uprawnionego i brak jest powodów do zaprzeczenia temu twierdzeniu.

Zgodnie z art. 15h ust. 7 ustawy o broni i amunicji orzeczenie lekarskie lub psychologiczne wydane w trybie odwołania jest ostateczne.

Organy Policji nie są uprawnione do oceny przyczyn, dla których uprawniony lekarz orzekł o braku zdolności do dysponowania przez stronę bronią, tzn. które z wymaganych do wydania orzeczenia badań cząstkowych miało wpływ na jego treść. Nie mają również kompetencji do weryfikowania zasadności wydania osobie ubiegającej się o broń lub broń już posiadającej orzeczenia o określonej treści, ani też do wyjaśniania rozbieżności pomiędzy orzeczeniami wydanymi przez lekarzy albo psychologów w I, jak i w II instancji.

Wszelka dokumentacja badań, na podstawie których lekarz czy psycholog wydał swoje orzeczenie, pozostaje w dyspozycji tych orzeczników i podlega – podobnie jak ich praca kontroli i nadzorowi właściwego wojewody, zgodnie z art. 15i ustawy o broni i amunicji.

Wskazać tu także należy, iż także sądy administracyjne nie mają możliwości do weryfikacji orzeczeń lekarskich czy psychologicznych w sprawach dotyczących pozwolenia na broń palną, zaś sprawowanie przez te sądy kontroli wobec zaskarżonych decyzji dotyczących dysponowania bronią palną, sprowadza się jedynie do kontroli tych decyzji pod względem ich zgodności z obowiązującym w czasie ich wydania prawem.

Dlatego, wobec takiej, jak wyżej wskazano treści wskazanych wyżej przepisów ustawy o broni i amunicji, zarówno decyzja Komendanta Wojewódzkiego Policji w R. jak i utrzymująca ją w mocy decyzja Komendanta Głównego Policji są zgodne z obowiązującym prawem.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy o broni i amunicji właściwy organ Policji cofa pozwolenie na broń, jeżeli osoba, której takie pozwolenie na broń wydano, należy do osób, o których mowa w art. 15 ust. 1 pkt 2 i 4 ustawy. Przepis ten ma charakter obligatoryjny. Ostateczne orzeczenie lekarskie, czy psychologiczne wiąże organy Policji w zakresie ustalania przesłanek faktycznych i prawnych odmowy wydania lub cofnięcia pozwolenia. Orzeczenia te nie podlegają dalszej weryfikacji w toku postępowania administracyjnego przed organami Policji. Oznacza to, że decyzja administracyjna w takim przypadku ma charakter związany. Ustawodawca w przedmiotowych przypadkach nie przyznał bowiem organom Policji prawa wyboru sposobu rozstrzygnięcia sprawy. Ostateczne negatywne orzeczenie lekarskie albo psychologiczne wyklucza możliwość dysponowania bronią.

Powyższe stanowisko znajduje odzwierciedlenie w orzecznictwie sądów administracyjnych, np. w uzasadnieniu wyroku NSA z dnia 17 marca 2005 r., sygn. akt OSK-1273/04 stwierdzono, że: “(…) ostateczne orzeczenia lekarskie wydawane w trybie § 8 rozporządzenia z dnia 7 września 2000 r. w sprawie badań lekarskich i psychologicznych osób ubiegających się lub posiadających pozwolenie na broń (…) nie podlegają weryfikacji przez organy Policji w prowadzonych przez nie postępowaniach o wydanie lub cofnięcie pozwolenia na broń (…)”. W uzasadnieniach wyroków NSA z dnia 21 listopada 2012 r., sygn. akt II OSK 1292/11, z dnia 15 grudnia 2008 r., sygn. akt II OSK 1447/07 także wskazano, że organy Policji są związane ostatecznym orzeczeniem lekarskim i psychologicznym i nie mogą dokonywać ich oceny (…), bowiem orzeczenia tego typu są niepodważalne.

Dlatego wszystkie zarzuty skargi są chybione.

Fakt wydania negatywnego dla skarżącego ostatecznego orzeczenia lekarskiego przez lekarza upoważnionego do badań lekarskich osób występujących o wydanie pozwolenia na broń lub zgłaszających do rejestru broń pneumatyczną oraz osób posiadających pozwolenie na broń lub zarejestrowaną broń pneumatyczną obligował organ pierwszej instancji Policji do wydania decyzji o cofnięciu skarżącemu uprawnień do posiadania broni palnej.

Organy Policji obu instancji, w tego typu sprawach nie mają żadnych możliwości weryfikacji takich orzeczeń, ani gromadzenia w prowadzonym przez siebie postępowaniu administracyjnym materiałów oraz cząstkowych badań, które stanowiły podstawę do wydania danego ostatecznego orzeczenia lekarskiego albo psychologicznego. Dlatego nie można organom tym przedstawić zarzutu naruszenia art. 81 w zw. z art. 6, art. 7 oraz 8 k.p.a. oraz opartego na tych przepisach zarzutu, iż strona nie mogła wypowiedzieć się, co do istotnych okoliczności stanowiących podstawy do wydania, negatywnego dla niej ostatecznego orzeczenia lekarskiego. Ta kwestia orzecznicza leży poza sferą kompetencji organów Policji.

Wszelkie twierdzenia skargi w tym przedmiocie mogą co najwyżej stanowić uwagi de lege ferenda i wobec związania sądu administracyjnego obowiązującym w chwili wydania zaskarżonej decyzji prawem, z oczywistych względów nie mogą zostać uwzględnione.

O tym jak zwalczać negatywne orzeczenie lekarskie i psychologiczne w postępowaniu o pozwolenie na broń

 

Magazyn Strzał.pl dla każdego kto wesprze Fundację Trybun.org.pl

Ta strona działa dzięki darowiznom na rzecz Fundacji Trybun.org.pl oraz mojemu codziennemu wysiłkowi. Z otrzymanych darowizn jest opłacany serwis PAP. Proszę abyście brali to pod uwagę przy gospodarowaniu waszymi pieniędzmi.

Poszukuję współpracowników, którzy będą pisali o broni palnej. Osoby zainteresowane proszę o kontakt. Sam powoli nie daję rady, a trzeba pisać, dużo pisać informacji z całego świata.