W Czechach projekt Senatu wprowadzenia prawa do obrony przy użyciu broni na poziom ustawy konstytucyjnej

Senatorowie Republiki Czeskiej zainicjowali nowelizację ustawy konstytucyjnej Karta Podstawowych Praw i Wolności. Zmiana ustawy konstytucyjnej ma polegać na wprowadzeniu prawa do obrony siebie i życia innej osoby za pomocą broni, w szczególności broni palnej.

Projekt ustawy trafi do Izby Deputowanych Parlamentu Czech. Aby projekt stał się obowiązującym prawem ustawa konstytucyjna musi być uchwalona większością kwalifikowaną najpierw przez Izbę Deputowanych, a następnie przez Senat Republiki Czeskiej.

Inicjatywa Senatu wprowadzać ma prawo do obrony życia z użyciem broni jako jedno z podstawowych praw chronionych przez prawo na poziomie ustawy konstytucyjnej. Do Karty Podstawowych Praw i Wolności w art. 6 ust. 4 ma być wprowadzony przepis o brzmieniu: Prawo do obrony własnego życia lub życia innej osoby, nawet przy pomocy broni, jest zagwarantowane na warunkach określonych przez prawo. Szczegółowe regulacje prawne dotyczące posiadania i obchodzenia się z bronią, która może być wykorzystywana do obrony, będą przedmiotem zwykłej ustawy.

Zgodnie z zamierzeniem projektodawców termin broń jest używany we wniosku w szerokim znaczeniu, obejmuje nie tylko broń palną, ale w zasadzie wszelkie środki przydatne do skutecznej obrony, w tym na przykład tak zwane spraye pieprzowe, pałki, paralizatory lub noże, ale także improwizowaną broń.

Aktualnie w Czechach prawo do obrony życia jest zagwarantowane tylko na poziomie zwykłej ustawy, przede wszystkim kodeksu karnego. Projektodawcy wskazują, że każda zwykła większość parlamentarna może znacznie ograniczyć to prawo, na przykład poprzez zakaz posiadania broni do obrony koniecznej. Projektodawcy chcą nadać prawu do obrony, również przy użyciu broni palnej, szczególną rangę, wpisując to prawo do ustawy konstytucyjnej.

Projekt zmiany ustawy konstytucyjnej pojawił się w nieprzypadkowym momencie, tj. w chwili gdy Izba Deputowanych czeskiego Parlamentu prowadzi prace nad zmianą przepisów o broni palnej w celu implementacji dyrektywy UE, która ogranicza posiadanie broni w stosunku do aktualnych przepisów obowiązujących w Czechach.

Czescy senatorowie wskazują, że konstytucyjne regulacje prawa osób do obrony życia nie są przedmiotem zobowiązań międzynarodowych ani prawa europejskiego. Z drugiej strony przedmiotem prawa europejskiego jest regulacja posiadania broni palnej, tak jak w zmiana dyrektywy UE w sprawie broni z 2017 r. Zdaniem autorów ustawy jeżeli prawo do obrony życia z użyciem broni palnej zostanie zagwarantowane na poziomie konstytucyjnym można oczekiwać, że zostaną dostosowane do prawa konstytucyjnego państw członkowskich również przepisy unijne. Autorzy podkreślają, że zasada, iż ​​prawo europejskie ma pierwszeństwo przed prawem konstytucyjnym państw członkowskich nie jest zapisana w traktatach UE. Jest to tylko doktryna wyrażona przez Trybunał Sprawiedliwości UE, ale nie jest ona akceptowana przez sądy konstytucyjne państw członkowskich. Na przykład ostatnio sąd konstytucyjny największego państwa członkowskiego – Niemiec – orzekł, że prawo europejskie nie ma automatycznego pierwszeństwa przed ustawami konstytucyjnymi Niemiec.

Projekt Senatu jest inną propozycją niż projekt z 2017 roku, który miał za cel wprowadzenie prawa do broni na poziom konstytucyjny, ale do ustawy o bezpieczeństwie Republiki Czeskiej. Wówczas ustawa konstytucyjna została przyjęta przez Izbę niższą Parlamentu Czech, a Senat nie rozpatrzył projektu.

Aktualny projekt oceniany jest jako jedynie symbolicznie podniesienie prawa do obrony przy użyciu broni na poziom konstytucyjny. W trakcie debaty senackiej wprost wskazano, że przyjęcie ustawy nie będzie powodowało konieczności zmian przepisów ustawowych.

(źródło idnes.cz senat.cz) 

Moim zdaniem pojawiające się w internecie entuzjastyczne komentarze, że w Czechach prawo do broni jest wprowadzone do porządku konstytucyjnego, są przesadzone. Po pierwsze to co zrobił czeski Senat to dopiero inicjatywa ustawodawcza i aby projekt stał się prawem konieczne jest przyjęcie ustawy z większością konstytucyjną w Izbie Deputowanych i Senacie. Po drugie to tak naprawdę tylko pewien postulat, symbolicznie nadanie prawu do brony również z użyciem broni palnej rangi konstytucyjnej, bez konieczności zmian przepisów ustaw. W szczególności ten projekt nie zmieni niczego w pracach nad implementacją unijnej dyrektywy. Ten projekt jest znacznie gorszy od tego co proponowano w 2017 roku, tj. zmianie ustawy konstytucyjnej o bezpieczeństwie Republiki Czeskiej. Z treścią tamtego projektu można zapoznać się w wpisie pt. Tłumaczenie projektu i uzasadnienia czeskiej ustawy ustanawiającej konstytucyjne prawo do broni.

Oczywiście należy zazdrościć Czechom, że tam trwa merytoryczna dyskusja, a u nas wychodzi do publiczności szeregowy poseł Kaczyński Jarosław i mówi to “marginalna sprawa” i na tym koniec debaty o dostępie do broni palnej, a prace nad implementacją dyrektywy UE trwają w warunkach urągających jakiejkolwiek transparentności.

Pamiętajcie proszę o wsparciu Fundacji Trybun.org.pl.

Tags: , , , , , , ,