Bezpieczeństwo w rejonie Morza Bałtyckiego – Raport Estońskiego Wywiadu Zagranicznego

Estońska Służba Wywiadu Zagranicznego (valisluureamet.ee) opublikowała raport dotyczący stanu bezpieczeństwa w regionie Morza Bałtyckiego.

Raport “Bezpieczeństwo międzynarodowe i Estonia 2021” omawia m.in. najnowsze wydarzenia dotyczące rosyjskiej polityki wewnętrznej, polityki wywierania wpływu czy rosyjskich sił zbrojnych.

Estońska Służba Wywiadu Zagranicznego chroni Estonię przed zagrożeniami zewnętrznymi. Służba gromadzi i analizuje informacje wywiadowcze, aby wspierać estońską politykę obrony i bezpieczeństwa narodowego.

To już szósta edycja Raportu, dane te są oficjalnie publikowane i dostępne dla każdego kto chce się z nimi zapoznać. Estońskie służby otwarcie informują o tym czego udało im się dowiedzieć i pokazują główne problemy związane z bezpieczeństwem w regionie którego częścią jest również Polska.

Estonia ma długą historię walki z komunizmem oraz, co naród estoński udowadniał niejednokrotnie, bardzo silne poczucie własnej narodowości. (demographic-research.org)

Poniżej znajduję tłumaczenie części spisu treści Raportu, mające na celu przedstawienie zakresu merytorycznego obejmowanego przez ten dokument, oraz słowa wstępnego napisanego przez szefa Wywiadu Zagranicznego Estonii pana Mikka Marrana.

Polityka zagraniczna Rosji.

– Od kryzysu do kryzysu: 30 lat rosyjskiej polityki w stosunku do “bliskiej zagranicy”.

– Impas między białoruskim rządem a społeczeństwem.

– Odejście Łukaszenki warunkiem reform gospodarczych.

– Rosja szuka nowego szefa państwa dla Białorusi.

– Rosja kontynuuje agresję na Ukrainę.

– Gwałtowne wstrząsy na Kaukazie.

– Rosja w Afryce: ambicje i rzeczywistość.

Polityka wewnętrzna i gospodarka Rosji.

– 2020 poprawki do konstytucji.

– Rosnące napięcia wewnętrzne i reakcja Kremla.

– Pogorszenie sytuacji społeczno-gospodarczej w Rosji.

Rosyjskie Siły Zbrojne.

– „Nowy typ” powietrznodesantowych jednostek szturmowych.

– „Białoruski okręg wojskowy” – współpraca wojskowa między Rosją a Białorusią.

Rosyjskie służby specjalne.

– Operacje psychologiczne GRU.

– Operacje wywierania wpływu rosyjskich służb specjalnych w cyberprzestrzeni.

Rosnąca presja ze strony Chin.

– Chińskie operacje wywierania wpływu idą w kierunku zachodnim.

– „Unarodowienie” chińskiej technologii.

– Chiny i Rosja – praktyczne partnerstwo.

Słowo wstępne.

Jest to już szósta edycja rocznego raportu Estońskiej Służby Wywiadu Zagranicznego. Powód dla którego kontynuujemy tę tradycję pozostaje niezmienny – zaoferowanie dostępu opinii publicznej zarówno w Estonii, jak i za granicą, do eksperckiego spojrzenia na kwestie związane z bezpieczeństwem i zagrożeniami, które są tym, czym dokładnie zajmuje się nasza służba.

Biorąc pod uwagę sytuację geopolityczną Estonii, zakres poruszonych w dokumencie tematów nie powinien być zaskoczeniem. Rok 2020 był dobrą lekcją dla każdego kto zajmuje się tworzeniem prognoz. Tak jak wielu innych, kończąc w styczniu 2020 r. zeszłoroczny raport, nie przewidzieliśmy, jak silny wpływ na globalne wydarzenia będzie miała pandemia. Chociaż przez ostatnie 12 miesięcy pod wieloma względami żyliśmy w zmienionym świecie, środowisko bezpieczeństwa wokół nas pozostało w dużej mierze takie samo. Interesy narodowe i wzorce zachowań nie zmieniają się z dnia na dzień. Jednak kryzys związany z ekspansją koronawirusa stworzył nowe możliwości wywierania wpływu przez autorytarne reżimy, oraz przyspieszył zarysowujące się tendencje.

Można powiedzieć, że w czasach powszechnego noszenia masek, niektóre maski opadły. W niniejszym raporcie przyglądamy się bliżej moskiewskiemu spojrzeniu na międzynarodowe trendy. Pomimo starannie kultywowanego przez Kreml wizerunku derzhavy (wielkiego mocarstwa), zarówno w kraju, jak i za granicą, miniony rok po raz kolejny pokazał nam kruchość i kontrowersyjność wpływów Rosji w sąsiadujących z nią regionach. Jasne jest, że dyktatura na Białorusi, pielęgnowana przez jej wschodniego sąsiada, nie ma długoterminowej perspektywy i musimy być przygotowani na kolejny rok nieoczekiwanych wydarzeń. Wydarzenia na Południowym Kaukazie znacząco zwiększyły wpływy Rosji w regionie, ale także poddały w wątpliwość jej zdolność – i motywację – do zagwarantowania stabilności. Dysproporcja między budowaniem wizerunku a faktycznym wpływem widoczna jest także w działaniach Rosji w Afryce.

W ciągu ostatniego roku do najważniejszych wydarzeń wewnętrznych w Rosji, obok kryzysu koronawirusowego, należały poprawki do konstytucji wprowadzone w wyniku maskirovki, a także rosnące napięcia w regionach i zamach na lidera opozycji Aleksieja Nawalnego. Dramatyczne wahania cen ropy naftowej w pierwszej połowie roku oraz trwające sankcje międzynarodowe postawiły z kolei pytania o trwałość rosyjskiego modelu gospodarczego. W sytuacji, gdy przeciętny Rosjanin od lat doświadcza spadku poziomu życia, nie należy wykluczać powszechnych protestów. W każdym razie obserwujemy coraz wyraźniejsze oznaki społecznej dezaprobaty. W raporcie poruszamy również kwestię ćwiczeń wojskowych Zapad, w ramach których rosyjskie i białoruskie siły zbrojne trenują scenariusze wojny na dużą skalę przeciwko NATO w regionie Bałtyku i Dalekiej Północy. Przyglądamy się również kluczowym zmianom w rosyjskich siłach zbrojnych, takim jak wysiłki zmierzające do modernizacji sił powietrznodesantowych. Kryzys na Białorusi skłonił nas do przeanalizowania współpracy sił zbrojnych Rosji i białoruskiego państwa związkowego – dziedziny, w której Mińsk i Moskwa osiągnęły w ciągu ostatnich dziesięcioleci największy poziom integracji. Jeśli chodzi o rosyjskie służby specjalne, to tym razem skupiamy się na operacjach psychologicznych GRU. Chodzi tutaj raczej o stosowanie starych ale ciągle aktualnych praktyk niż o coś zupełnie nowego. Przyglądamy się również “najlepszym praktykom” rosyjskich służb specjalnych w zakresie cyber-wojny przeciwko zachodnim demokracjom.

Jak zawsze w ostatnich latach, nie możemy pominąć Chin, których działania co roku wywołują nowe problemy związane z bezpieczeństwem. Rozmawiamy o coraz bardziej konfrontacyjnej polityce zagranicznej Chin, a także o ich taktykach wywierania wpływu i zagrożeniach związanych z “sinizacją” chińskiej technologii. Podobnie jak nasi partnerzy, my również uważnie przyglądamy się zacieśniającej się współpracy Chin z Rosją, która to relacja jest w większości zdominowana przez Pekin. Chociaż żyjemy w złożonym środowisku pod kątem bezpieczeństwa, jestem przekonany, że estońska Służba Wywiadu Zagranicznego, wraz ze swoimi krajowymi i międzynarodowymi partnerami, będzie w stanie zapewnić decydentom niezbędną świadomość sytuacji oraz wystarczający poziom wczesnego ostrzegania.

Bonne lecture!

Mikk Marran – Dyrektor Generalny Estońskiego Wywiadu Zagranicznego.

(opracowanie i tłumaczenie Maciej Rozwadowski)

2021-02-17 22:17 (AP/PAP) Estonia/ Raport: w dobie pandemii Rosja próbuje dyskredytować zachodnie szczepionki, m.in. AstraZeneki

Rosja liczy na to, że pandemia koronawirusa osłabi jedność Zachodu – napisała w dorocznym raporcie estońska agencja wywiadu zagranicznego. Według niej strategia Moskwy obejmuje m.in. próby dyskredytowania opracowanych na Zachodzie szczepionek na koronawirusa, a zwłaszcza preparatu koncernu AstraZeneca.

Według estońskiego wywiadu Kreml uważa, że pandemia zmusi kraje zachodnie do skupienia się na polityce wewnętrznej i problemach gospodarczych, co może ułatwić pojawienie się w nich ruchów populistycznych i ekstremistycznych.

“Ze swojej strony Rosja jest przygotowana, aby wspomóc powstanie tych trendów. Dlatego w 2021 roku ponownie rosyjskie dążenia do poszerzenia wpływów będą koncentrowały się na tworzeniu i pogłębianiu podziałów w społeczeństwach zachodnich, w tym na szczeblu Unii Europejskiej” – napisano w raporcie. Jako cel Moskwy wskazano też dążenie do “osłabienia wpływu Zachodu na globalną politykę”.

Autorzy 79-stronicowego dokumentu uważają, że rosyjska strategia obejmuje m.in. próby zdyskredytowania szczepionek na koronawirusa, opracowanych w krajach zachodnich, a zwłaszcza wyprodukowanej przez brytyjsko-szwedzką firmę AstraZeneca. Podkreśla się, że rosyjska propaganda nazwała ten preparat “małpią szczepionką”.

“Poprzez te oszczercze kampanie Rosja ma nadzieję z jednej strony stworzyć na rynku światowym bardziej korzystną pozycję dla swoich szczepionek, a z drugiej strony chce promować swoje strategiczne ambicje, aby pokazać się jako pierwszy kraj, który rozwiązał kryzys Covid-19” – napisał estoński wywiad.

“Epidemia koronawirusa nie osłabiła działań i ambicji reżimu (prezydenta Rosji Władimira) Putina. Wręcz przeciwnie, widzimy, jak Rosja próbuje wykorzystać pandemię do czerpania korzyści w polityce wewnętrznej i zagranicznej” – powiedział podczas konferencji prasowej w Tallinie dyrektor generalny estońskiej agencji Mikk Marran.

Raport przewiduje, że postępowanie Rosji wobec Waszyngtonu prawdopodobnie nie ulegnie znaczącej zmianie i pozostanie “w dużej mierze konfrontacyjne”.

w dokumencie poruszono również pozycję Chin na świecie. Zaznaczono, że ambitny plan Pekinu, aby stać się światowym liderem technologii, “stwarza poważne zagrożenie bezpieczeństwa” dla reszty świata. Sieć 5G, zaawansowana technologia nawigacji satelitarnej, usługi w chmurze i sztuczna inteligencja zostały wymienione jako przykłady sfer, w których Chiny mają nadzieję odegrać kluczową rolę na świecie.

Autorzy raportu konkludują, że “władze Chin mają jasny cel, jakim jest uzależnienie świata od chińskiej technologii”. (PAP)