Zabójstwo byłego premiera Japonii to tylko kolejny wyjątek potwierdzający regułę – szalonego umysłu nie powstrzymają ustawy ani urzędnicze zakazy.

Policja zajęła broń znalezioną w domu zabójcy byłego premiera Japonii Shinzo Abe, w tym dziewięciolufową “strzelbę” sterowaną za pomocą telefonu komórkowego. Podejrzany ma zostać w najbliższym czasie oskarżony o morderstwo.

Broń znaleziona w domu Tetsuya Yamagami to między innymi pięcio- oraz dziewięciolufowa strzelba, która wydaje się być inicjowana elektrycznie.

Jeden z urzędników policji przyznał, że to błędy w systemie ochrony pozwoliły zamachowcowi zbliżyć się do byłego premiera Japonii Shinzo Abe i oddać strzał z broni palnej, gdy ten przemawiał na wiecu wyborczym.

Abe został postrzelony w mieście Nara w piątek (08.07), następnie został przewieziony do szpitala, ale zmarł z powodu utraty krwi. Policja aresztowała Yamagamiego, byłego członka japońskiej marynarki wojennej, na miejscu zdarzenia.

Wideo w japońskiej telewizji pokazało mężczyznę spokojnie podchodzącego od tyłu i oddającego strzał do najdłużej urzędującego premiera Japonii.

Podejrzany wszedł na drogę za Abe, który stał na skrzyżowaniu, po czym oddał dwa strzały z mierzącej ok 40 cm broni owiniętej czarną taśmą. Został on złapany przez policję na miejscu zdarzenia.

Policja skonfiskowała domowej roboty broń Yamagamiego, a kilka kolejnych samoróbek znaleziono później w jego mieszkaniu.

Yamagami przygotował broń z części kupionych w internecie, spędzając miesiące na planowaniu ataku, a nawet uczestnicząc w innych wydarzeniach kampanii Abe, w tym dzień wcześniej w miejscu oddalonym o około 200 km.
NHK podało, że zanim zamachowiec zdecydował się na broń palną, rozważał on zamach bombowy.

Podejrzany powiedział policji, że skonstruował broń owijając stalowe rury taśmą, niektóre z nich mają trzy, pięć lub sześć luf. Użył do tego celu części które kupił online.

Policja znalazła dziury po kulach w znaku przymocowanym do furgonetki kampanijnej w pobliżu miejsca strzelaniny i uważa, że pochodzą one z broni Yamagami. Na materiale wideo widać, że Abe obraca się w kierunku napastnika po pierwszym strzale, a po drugim pada na ziemię.

Bezrobotny Yamagami (lat 41) powiedział śledczym, że dokonał tego czynu ponieważ wierzył w pogłoski, że Abe był związany z organizacją którą on sam uważał za złą. Sąsiedzi opisali go jako samotnika, który nawet nie odpowiadał gdy do niego mówiono.

Japońskie media podały, że w napastniku wytworzyła się nienawiść do grupy religijnej na punkcie której jego matka miała obsesję i która powodowała problemy finansowe jego rodziny. Nie sprecyzowano o jaką grupę wyznaniową chodzi.

Media cytowały słowa napastnika – ‘Moja matka dostała się w objęcia grupy religijnej i miałem za to do niej pretensje’. Policja w Nara odmówiła komentarza na temat szczegółów podawanych przez japońskie media na temat motywu lub przygotowania zamachu.

Yamagami mieszkał na ósmym piętrze budynku z niewielkimi mieszkaniami. Winda zatrzymuje się tylko na trzech piętrach, co jest rozwiązaniem oszczędnościowym. Yamagami musiał więc wysiadać i przechodzić po schodach do swojego mieszkania.

Jedna z sąsiadek, 69-letnia kobieta która mieszkała piętro niżej, widziała go trzy dni przed zabójstwem Abe.

‘Przywitałam się, ale on mnie zignorował. Patrzył tylko na ziemię w bok nie mając na sobie maski. Wyglądał na zdenerwowanego…To było tak, jakbym była niewidzialna. Wyglądał, jakby coś go trapiło”.

Płaci 35 000 jenów (260 dolarów) miesięcznie za wynajem i uważa, że jej sąsiedzi płacą mniej więcej tyle samo.

Wietnamka mieszkająca dwa domy dalej od Yamagami, która przedstawiła się jako Mai, powiedziała, że wydawał się być zamknięty w sobie. ‘Widziałam go kilka razy. Ukłoniłam mu się w windzie, ale nic nie powiedział’.

Osoba o nazwisku Tetsuya Yamagami służyła w Morskich Siłach Samoobrony od 2002 do 2005 roku, powiedział rzecznik japońskiej marynarki wojennej, odmawiając potwierdzenia, czy chodzi o podejrzanego.

Ten Yamagami dołączył do jednostki szkoleniowej w Sasebo, głównej bazie marynarki na południowym zachodzie, i został przydzielony do sekcji artylerii niszczyciela, powiedział rzecznik. Później został przydzielony do okrętu szkoleniowego w Hiroszimie.

‘Podczas swojej służby członkowie Sił Samoobrony raz w roku trenują z ostrą amunicją. Naprawiają również awarie i wykonują konserwację broni,’ powiedział starszy oficer marynarki.

‘Ale trudno uwierzyć, że w czasie wykonywania zadań zdobywają wystarczającą wiedzę aby móc samodzielnie konstruować broń,’ powiedział. Nawet żołnierze armii, którzy służą “przez długi czas, nie wiedzą jak zrobić broń”.

Jakiś czas po opuszczeniu marynarki Yamagami zarejestrował się w firmie rekrutacyjnej i pod koniec 2020 roku rozpoczął pracę w fabryce w Kioto jako operator wózka widłowego – podała gazeta Mainichi.

Nie miał żadnych problemów aż do połowy kwietnia, kiedy to opuścił miejsce pracy bez pozwolenia, a następnie powiedział szefowi, że się zwalnia. Wykorzystał swój urlop i zakończył pracę 15 maja.

Szef policji prefektury Nara Tomoaki Onizuka powiedział, że zabójstwo Abe było ‘największą tragedią’ w jego 27-letniej karierze.

‘Nie mogę zaprzeczyć, że były problemy z naszym bezpieczeństwem,’ powiedział Onizuka. ‘Wciąż musimy ustalić, czy problemem była konfiguracja, reakcja na sytuację kryzysową, czy zdolności jednostek. Ogólnie rzecz biorąc, był problem i przejrzymy go z każdej perspektywy’.

Zamach na Abe przed niedzielnymi wyborami parlamentarnymi wstrząsnął narodem i wywołał pytania o to, czy bezpieczeństwo byłego premiera było na wystarczającym poziomie.

Niektórzy obserwatorzy, którzy oglądali filmy z ataku, zauważyli brak nadzoru otwartej przestrzeni za Abe, gdy ten przemawiał.

Były śledczy policji prefektury Kioto, Fumikazu Higuchi, powiedział, że materiał filmowy sugeruje, że zabezpieczenie na spotkaniu było minimalistyczne i dalece niewystarczające dla byłego premiera.

‘Należy zbadać, dlaczego ochrona pozwoliła Yamagami swobodnie przemieszczać się i chodzić za panem Abe’, powiedział Higuchi w talk show Nippon TV.

Eksperci stwierdzili również, że Abe był bardziej narażony na niebezpieczeństwo stojąc na poziomie ziemi, zamiast na dachu pojazdu kampanijnego, jak to zwykle ma miejsce, ale podobno nie było możliwe ze względu na jego pospiesznie zorganizowaną wizytę w Nara.

‘Wygląda na to, że policja skupiała się głównie na froncie, podczas gdy zwracała niewielką uwagę na to, co jest za panem Abe, i nikt nie powstrzymał podejrzanego zbliżającego się do niego,’ powiedział Mitsuru Fukuda, profesor zarządzania kryzysowego na Uniwersytecie Nihon. ‘Najwyraźniej były jakieś problemy’.

Fukuda powiedział, że kampanie wyborcze są przyjętą formą interakcji wyborców i polityków, ponieważ ‘terroryzm polityczny’ był niezwykle rzadki w powojennej Japonii. Ale zabójstwo Abe może skutkować zaostrzeniem bezpieczeństwa podczas wydarzeń masowych, takich jak kampanie, mecze sportowe i inne.

W sobotę czarny karawan z ciałem Abe, któremu towarzyszyła jego żona Akie, przybył do jego domu w ekskluzywnej dzielnicy mieszkalnej Shibuya w Tokio.

Wielu żałobników, w tym najwyżsi urzędnicy partyjni, czekało na jego zwłoki i opuszczało głowy, gdy pojazd przejeżdżał.

Jego żona Akie spuściła głowę, gdy karawan wyjechał ze szpitala do domu pary w Tokio.

Gdy karawan z ciałem Abe dotarł do jego rezydencji w Tokio, członkowie rządzącej Partii Liberalno-Demokratycznej (LDP), ubrani na czarno, ustawili się w kolejce by złożyć zmarłemu wyrazy szacunku.

Obecny premier Fumio Kishida miał złożyć wizytę w sobotę po południu.

Mężczyźni i kobiety płakali i modlili się obok kwiatów w miejscu przed stacją Yamato-Saidaiji w Nara, gdzie doszło do zamachu.

Lokalne media sugerują, że nocne czuwanie odbędzie się w poniedziałek, a pogrzeb Abe będzie miał miejsce we wtorek.

67-letni Abe, który był najdłużej urzędującym przywódcą Japonii, do swojej rezygnacji w 2020 roku, zasłabł z wykrwawienia i został przewieziony do pobliskiego szpitala w Narze, choć już wtedy nie oddychał a jego serce zatrzymało się.

Szef oddziału ratunkowego Uniwersytetu Medycznego Nara, Hidetada Fukushima, powiedział, że pan Abe doznał poważnego uszkodzenia serca, wraz z dwiema ranami na szyi, które uszkodziły tętnicę. Nigdy nie odzyskał funkcji życiowych.

Policja powiedziała, że użyto broni która była ewidentnie domowej roboty i skonfiskowała jego komputer osobisty podczas nalotu na jego znajdujący się niedaleko dom.

Yamagami zgromadził w swoim domu arsenał broni domowej roboty, podobnej do tej użytej w ataku Znaleziono u niego też pewną ilość materiałów wybuchowych, które zostały zabrane do zutylizowania.

Nie jest jasne, jak nauczył się robić broń, ale jest weteranem sił obronnych kraju który służył w marynarce wojennej w latach 2002-2005.

Yamagami jest obecnie bezrobotny i podróżował do Nara pociągiem. Czekał na stacji na której Abe miał wygłosić przemówienie przed rozpoczęciem ataku. Policja nie powiedziała jak długo czekał.

Mrożące krew w żyłach zdjęcie zrobione chwilę przed zabiciem Abe pokazuje Yamagamiego – niepozorną postać w zielonej koszulce i spodniach cargo – czającą się tuż za nim.

Yamagami spokojnie odpowiadał na pytania i przyznał się do ataku na Abe, powiedział śledczym, że spiskował aby go zabić, ponieważ wierzył w plotki o powiązaniach byłego lidera z pewną organizacją – której policja na razie nie zidentyfikowała.

Dramatyczne wideo od nadawcy NHK pokazało pana Abe stojącego i przemawiającego na zewnątrz stacji kolejowej przed niedzielnymi wyborami parlamentarnymi.

Gdy podniósł pięść by wygłosić swoją kwestię, rozległy się dwa strzały a Abe upadł trzymając się za klatkę piersiową, jego koszula była umazana krwią, a ochroniarze podbiegli do niego.

Ochroniarze skoczyli na strzelca, który leżał twarzą do ziemi na chodniku, a w pobliżu widziano dwulufową broń.

Premier Fumio Kishida i ministrowie jego gabinetu pospiesznie powrócili do Tokio z kampanii wyborczej w innych miejscach po strzelaninie, którą nazwano “nikczemną i barbarzyńską”.

Kishida zapewnił, że wybory członków japońskiej izby wyższej parlamentu odbędą się zgodnie z planem.

Pan Abe był ważną postacią w japońskiej polityce: Służył przez dwie kadencje od 2006 do 2007 roku, a następnie ponownie od 2012 roku, aż stan zdrowia zmusił go do rezygnacji w 2020 roku. Pozostał ogromnie wpływowy w Partii Liberalno-Demokratycznej nawet po zakończeniu kadencji i był w Narze, aby wspierać lokalnego kandydata przed niedzielnym głosowaniem.

Obecny premier Fumio Kishida nazwał strzelaninę atakiem na ‘fundament demokracji’, określając ją jako ‘haniebną’, ‘barbarzyńską’ oraz ‘absolutnie niewybaczalną’. ‘Chciałbym użyć najbardziej ekstremalnych dostępnych słów, aby potępić ten akt’ – dodał.

Wideo zrobione krótko przed strzelaniną pokazuje Abe przybywającego na miejsce i witającego ludzi, zanim Yamagami wyszedł zza transparentu.

Podchodzi za politykiem, gdy ten zaczyna mówić, po czym wyciąga broń z torby i oddaje pierwszy strzał. Wydaje się, że nie trafia on w Abe, który odwraca się, aby spojrzeć na zamachowca kiedy pada drugi, śmiertelny strzał.

Dziedzictwo Abe pozostanie jako być może najbardziej znaczące z powojennych przywódców Japonii – konserwatysta, zwolennik lobby jastrzębi i reformator gospodarczy, który wyciągnął kraj z dziesięcioleci gospodarczej stagnacji i uczynił go potężnym graczem na arenie światowej.

Urodził się w politycznej dynastii, jego dziadek i pradziadek byli premierami, a on sam od początku był przygotowywany do sprawowania władzy.

Po raz pierwszy został premierem w 2006 roku w wieku 52 lat – jako najmłodszy premier w historii – nagle ustąpił po zaledwie roku z powodu wyniszczającej choroby układu pokarmowego – wrzodziejącego zapalenia jelita grubego.

W 2012 roku odzyskał stanowisko premiera i piastował je przez kolejne osiem lat – co uczyniło go najdłużej urzędującym premierem Japonii – zanim został zmuszony do ponownego ustąpienia w 2020 roku, gdy choroba jelit ponownie dała o sobie znać.

Abe jest najbardziej znany ze swojego programu “Abenomics”, który miał na celu ożywienie spowolnionej gospodarki Japonii poprzez program ogromnych wydatków rządowych, masowe poluzowanie polityki monetarnej i ograniczenie biurokracji.

Forsował on program zreformowania pacyfistycznej, powojennej konstytucji Japonii. Miało to na celu umożliwienie krajowi rozwinięcie w pełni funkcjonalnej armii. Działał również na rzecz pogłębienia więzi z zachodnimi sojusznikami – zwłaszcza z USA.

Premier Wielkiej Brytanii Boris Johnson złożył hołd Abe, mówiąc: “Jego globalne przywództwo w niestabilnych czasach zostanie zapamiętane przez wielu…Moje myśli są z jego rodziną, przyjaciółmi i narodem japońskim. Wielka Brytania jest z wami w tym mrocznym i smutnym czasie”.

Wygląda na to, że podczas zamachu oddano co najmniej dwa strzały, z których każdy wytworzył chmurę dymu (inne źródła podają, że broń użyta w zamachu była bronią czarnoprochową – przyp. MR).

Gdy widzowie i reporterzy chowali się, pokazano mężczyznę, który został powalony na ziemię przez ochronę. Został on później aresztowany pod zarzutem usiłowania zabójstwa. Miał on broń opisaną przez lokalne media jako “pistolet samoróbka”. NHK donosiło, że powiedział policji po swoim aresztowaniu iż “celował do Abe z zamiarem zabicia go”.

‘Pierwszy strzał brzmiał jakby z jakiejś zabawki’, powiedział jeden ze świadków dla NHK.

‘On upadł i był duży huk. Drugi strzał był bardziej widoczny, można było zobaczyć ogień i dym,’

‘Po drugim strzale ludzie otoczyli go i robili mu masaż serca’.

Abe krwawił z szyi. Podobno początkowo reagował, ale później stracił przytomność.

Urzędnicy z lokalnego oddziału Partii Liberalno-Demokratycznej powiedzieli, że nie było żadnych gróźb przed incydentem i że jego przemówienie zostało ogłoszone publicznie.

Kishida powiedział, że “nie podjęto żadnej decyzji” w sprawie wyborów, choć kilka partii zapowiedziało, że ich starsi członkowie wstrzymają kampanię w związku z atakiem.

Jessica Warren (www.dailymail.co.uk)

tłumaczył MR