Projekt Konstytucji RP, autorstwa Roberta Gwiazdowskiego, przewiduje prawo każdego do posiadania broni w domu lub mieszkaniu
- Autor: Andrzej Turczyn
- 4 lutego 2019
- 1 Komentarz
W listopadzie 2017 roku został opublikowany projekt Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej napisany pod kierownictwem Roberta Gwiazdowskiego. Projekt przez dwa kolejne lata leżał gdzieś zakopany na stronie Związku Przedsiębiorców i Pracodawców, a powrócił na dyskusji wraz z ogłoszeniem przez pana Gwiazdowskiego zainteresowaniem pojawienia się w polityce.
Dzisiaj sporo jeździłem samochodem, posłuchałem kilka audycji z udziałem pana Gwiazdowskiego i chcąc nie chcąc pojawił się w mojej świadomości ten projekt. Przyznaję szczerze, że wcześniej o nim nie słyszałem. Wróciłem do domu, włączyłem komputer i wyszperałem w internecie projekt Konstytucji RP napisany przez pana Gwiazdowskiego.
W artykule 10 projektu, znajdującym się w rozdziale 2 Prawa kardynalne, zapisane jest prawo do posiadania broni:
Art. 10. Każdy ma prawo Każdy ma prawo do posiadania broni w domu lub mieszkaniu, w którym mieszka, chyba że zostanie go pozbawiony na podstawie wyroku sądowego. Ustawa określa warunki posiadania broni i w innych przypadkach.
W uzasadnieniu projektu czytam, że nawiązuje on do polskiej tradycji republikańskiej i wolnościowej, zaś obywatele na podstawie samej Konstytucji powinni wiedzieć jakie mają prawa, jakie są gwarancje tych praw, jakie są ich granice. Jak pisze pan Gwiazdowski w uzasadnieniu przyjęte rozwiązania mają zapobiegać traktowaniu państwa jako żerowiska dla tych, którzy uzyskali wpływ na władzę, zaś jednym z instrumentów jaki ma temu służyć to wyeksponowanie praw kardynalnych. Jest dobrze.
Rozdział 2.1 uzasadnienia poświęcony prawom kardynalnym powinien przeczytać każdy:
Najważniejsi w państwie są jego Obywatele. Podkreśleniu tego oczywistego, a zapominanego faktu, służy wyeksponowanie praw „kardynalnych” – nazywanych tak zgodnie z najlepszą tradycją Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Wyznaczają one z jednej strony zakres władztwa Obywateli nad ich własnym losem, a z drugiej – tworzą ramy dla interwencji państwa w poczynania własne Obywateli.
Wśród praw kardynalnych znajdują się podstawowe prawa człowieka, które są jego prawami „naturalnym” – ,,przyrodzonymi”. Nie zostały mu przez kogokolwiek „nadane”, lecz stanowią cechę człowieka jako takiego (nie tylko Obywatela). Państwo ma obowiązek je chronić. Te prawa to życie, wolność i własność. Inne wolności obywatelskie wynikają już nie bezpośrednio z natury człowieka, ale ze statusu Obywatela i z politycznego ustroju państwa. Ustrój ten ma być tak skonstruowany, by wolności te były jak najlepiej chronione. Choć z naturalnego prawa wolności i własności rozumianych w tradycyjny sposób można wyprowadzić wszystkie inne wolności obywatelskie, które zostały w projekcie skodyfikowane, zdecydowano się na taką kodyfikację, gdyż w czasach współczesnych więcej jest zwolenników ograniczania wolności obywatelskich i ich zawężającej wykładni.
Projekt kieruje się zasadą, że Obywatelom jest dozwolone wszystko, co nie jest im jednoznacznie zabronione. Zakazana jest wykładnia rozszerzająca przepisy ograniczające prawa i wolności obywatelskie i rozszerzająca prawa i kompetencje organów władzy publicznej.
Rozumuję z tego, że prawo każdego do posiadania broni w mieszkaniu i domu oraz inne przypadki posiadania broni określone w ustawie, są prawem kardynalnym (naturalnym) człowieka. Gdyby w dzisiejszej rzeczywistości ten projekt stał się prawem, mielibyśmy coś, czego przez setki lat nie było w polskim prawie. Mielibyśmy coś czego nie ma żadne inne państwo w Europie, mielibyśmy coś co jakoś nawiązuje do Drugiej Poprawki zapisanej w amerykańskiej konstytucji.
Na marginesie jedna drobna uwaga, którą muszę napisać. Projektowane rozwiązanie nie jest tym samym, czym jest amerykańska Druga Poprawka. Art. 10 projektu pana Gwiazdowskiego następuje po Art. 9, w którym wyartykułowane jest prawo do obrony koniecznej, ze szczególnym uwzględnieniem obrony miru domowego. Myślę, że treść projektowanego przepisu projektu pozwala sądzić, że prawo do broni ma służyć obronie własnej, najbliższych, obronie domu. Nie tylko prawem kardynalnym ma być posiadanie broni w domu lub mieszkaniu, bo ustawa ma przewidywać inne przypadki posiadania broni, ale tu potrzeba już interpretacji.
Moim zdaniem amerykańska Druga Poprawka to jednak nieco inne prawo. Już tylko jej brzmienie mówi wiele: „dobrze zorganizowana milicja jest niezbędna dla bezpieczeństwa wolnego państwa; prawo ludzi do posiadania i noszenia broni nie może być naruszone”.
Druga Poprawka to nie tylko prawo posiadania broni do obrony własnej czy własnego domu. Amerykanie mówią, że Druga poprawka to przede wszystkim prawo do obrony przed tyranią rządu. Dzisiaj oczywiście ciężko o tym mówić w Polsce, a cóż dopiero zapisać takie prawo w Konstytucji. Może faktycznie nie da się takiego prawa napisać wprost, może faktycznie wyznaczyć warto sobie takie jak w projekcie minimum?! Trzeba jednak wiedzieć, że jest ta różnica, praktycznie być może nieistotna, ale prawo do broni napisano odmiennie.
Oczywiście nie będę się spierał z panem Gwiazdowskim o te szczegóły. Nawet szczerze przyznam, że podoba mi się cały napisany przez niego projekt Konstytucji. Sam dokument gdyby stał się prawem, stworzyłby coś zupełnie odmiennego od partiokracji, którą dzisiaj mamy. Naprawdę warto przeczytać ten projekt, warty jest uwagi.
