Przyczyny upadku kultury posiadania broni palnej w Polsce

Kontynuuję myśl, że jedną z fundamentalnych przyczyn upadku w Polsce kultury posiadania broni palnej, był dekret Rady Ministrów z dnia 13 czerwca 1946 r. o przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy państwa. Przepisy dekretu, zwanego małym kodeksem karnym, zostały uchwalone w bardzo szczególnym okresie dla Polski. Był to początkowo czas wojny domowej, niszczenia dawnej Polski, przejmowania władzy przez komunistycznych okupantów. Dekret obowiązywał aż do dnia 31 grudnia 1969 roku, zatem jego “duch” oddziaływał na Polaków przez dziesięciolecia. Władza komunistyczna przed prawem karnym stawiała szczególne zadania. Prawo karne dla komunistów nie było dziedziną prawa, która miała za cel dbać o ład i porządek społeczny. Prawo karne dla komunistów było metodą budowania nowego “ładu” społecznego, utrwalania władzy ludowej, kształtowania nowego, sowieckiego człowieka. Uczeni w prawie już dawno odkryli, że uwikłanie prawa w procesy sprawowania władzy jest wielostronne. Jest ono jednym z podstawowych instrumentów sprawowania władzy publicznej, stanowiąc bardzo poważny bodziec skłaniający jego adresatów do zachowań pożądanych i oczekiwanych. To dzięki niemu rządzący mogą osiągać zakładane efekty.

Stawiam tezę, że ta dziedzina życia społecznego, która została poddana wzmożonej represji karnej ze strony władz komunistycznych, musiała być w szczególny sposób „przemieniona” wobec stanu w przedwojennej Polsce. Dostęp bo broni palnej był tą dziedziną życia społecznego, którą komuniści szczególnie okrutnie potraktowali. Z jakiego powodu? Moim zdaniem odpowiedź jest zupełnie prosta. Komuniści doskonale wiedzieli, że słowa Thomasa Jeffersona: Najmocniejszym powodem, by utrzymać prawo do posiadania i noszenia broni przez ludzi jest to, że stanowi ono dla nich ostateczny środek do obrony przed tyranią rządu.” – są prawdziwe. Przykładowo w działalności Wojskowego Sądu Rejonowego w Szczecinie i w Koszalinie, skazania z art. 4§1 (nielegalne posiadanie broni i amunicji) małego kodeksu karnego, prawie we wszystkich przypadkach dotyczyły działalności organizacji podziemnych. Służący komunistom sędziowie ze szczególną surowością karali nielegalne posiadanie broni palnej. Komuniści musieli przecież podbić Polskę, zniewolić Polaków, a na drodze do tego stały organizacje podziemne – często zwane zbrojnymi bandami. Nielegalne posiadanie broni występowało zawsze w sytuacji, gdy pozwolenie na broń nie było wydane przez władzę komunistyczną. Skala represji była gigantyczna. W latach 1946-1949 za nielegalne posiadanie broni skazano ponad 19 000 osób. W ogólnej liczbie wyroków wydawanych przez sądy wojskowe, skazania za nielegalne posiadanie broni stanowiło od 37,3 % do 48,4% (A. Jaracz Orzecznictwo i działalność wojskowych sądów rejonowych na Pomorzu Środkowym w latach 1946 – 1955). To pokazuje szczególną wagę jaką nadawano temu zjawisku i sposób w jaki kształtowano, przy pomocy okrutnego prawa karnego, niechęć i nienawiść do posiadania broni palnej w Polsce.

W latach 1944–1954 wydano przeszło 100 dekretów i ustaw zawierających przepisy karne dotyczące politycznego i gospodarczego życia społeczeństwa, a potężna i sprawnie działająca machina represji przynosiła doraźne sukcesy. Dopiero później miało się okazać, że wyrządzone wówczas szkody społeczne pozostaną w ludzkiej pamięci i mentalności przez dziesiątki lat, a większość z nich nie będzie już możliwa do naprawienia (J. Migdał Polityka Karna i penitencjarna Polski lat 1944-1956).

Są dziedziny życia społecznego zniszczone wówczas przez komunistów, z których do dnia dzisiejszego nie zdajemy sobie sprawy. Tą dziedziną życia społecznego jest posiadanie broni palnej. Pomimo upływy wielu lat, pomimo krytycznego podejścia do czasów stalinowskich, bardzo powoli udaje się odkłamać rzeczywistość związaną z bronią palną. Wciąż w życiu społecznym przyjmuje się jako pewne to, że cywilny posiadacz broni palnej, stanowić może zagrożenie dla porządku i bezpieczeństwa publicznego. Ci, którzy powielają te słowa, zdaje się nie wiedzą nawet, że przemawiają wypełnieni nauką stalinowskich oprawców.

Tych, którzy chcą pogłębionej refleksji zachęcam do zapoznania się z poniższym opracowaniem Polityka karna i penitencjarna Polski lat 1944-1956. W czasie, gdy przed prawem stawiano cele, jakie opisuje Jerzy Migdał, powstały nieludzkie przepisy dotyczącego nielegalnego posiadania broni palnej. W trakcie gdy te nieludzkie przepisy obowiązywały, zaczęła obowiązywać ustawa z 1961 r. o broni, amunicji i materiałach wybuchowych, której zasadniczą regulację przeniesiono do ustawy z 1999 roku o broni i amunicji. Prawo kształtowane w takim “duchu” przeżyło aż do 2011 roku. Wciąż nie można u większości społeczeństwa wywołać przekonania, że ich fobie przed bronią palną, są skutkiem zaplanowanej i konsekwentnie wykonanej komunistycznej akcji obrzydzenia Polakom Polaków.

Download (PDF, 113KB)